1. Prognozy energetyczne dla świata ze szczególnym uwzględnieniem gazu ziemnego według Międzynarodowej Unii Gazowniczej
Energy projections for the world with particular focus on natural gas by the international gas union
Stanisław Rychlicki, Jakub Siemek
Streszczenie
Od wielu lat powstają prognozy energetyczne dla Świata, poszczególnych regionów globu ziemskiego czy też
krajów. Można do nich zaliczyć prognozy krótkoterminowe obejmujące okresy od roku do dziesięciu lat czy też długoterminowe
sięgające kilkudziesięciu lat czy nawet obejmujące całe stulecia. W artykule przedstawiono ocenę przyszłego zużycia
energii i gazu ziemnego dla Świata wykonaną przez Międzynarodową Unię Gazowniczą/International Gas Union(IGU).
Dokonano porównania rezultatów kolejnych prognoz i oceniono zapotrzebowanie na gaz dla całego Świata.
Pełna wersja
Prognozy energetyczne dla świata ze szczególnym uwzględnieniem gazu ziemnego według Międzynarodowej Unii Gazowniczej
Cena:6.00PLN
2. Stabilność procedur wykonawczych i kontrolnych jako warunek efektywności łańcucha dostaw energii elektrycznej w świetle badań ankietowych
Executive and control procedures’ stability as necessary codition for effectiveness of energy supply chain according to pool opinion result
Jerzy Szkutnik, Ewa Moroz, Joanna Nowakowska Grunt, Sebastian Kot
Streszczenie
W opracowaniu przedstawiono wyniki anonimowych badań ankietowych dotyczących procedur wykonawczych
i kontrolnych w procesach efektywnego zarządzania w obrębie łańcucha dostaw energii elektrycznej, szczególnie
w kontekście ich stabilności, oraz wpływu, jaki istniejące procedury wywierać mogą na efektywność łańcucha dostaw.
W obrębie OSD występuje znaczący przedział potencjalnych możliwości udoskonaleń funkcjonujących procedur, na którego
istnienie wskazuje choćby fakt częstego dublowania wykonywanych przez pracowników zadań. W świetle wyników badania autorzy uzasadniają szersze wykorzystywanie standaryzacji procedur jako narzędzia usprawniającego procesy zarządzania. Zdaniem autorów, akceptowalnym rozwiązaniem mogłoby być ukierunkowanie organizacji na nieustanny wgląd w realizację
wdrażanych przez OSD procedur zintegrowanego zarządzania, przy założeniu stałego ulepszania procedur (przykładowo
przy zastosowaniu filozofii Lean Thinking), jednakże bez nieprzemyślanych i ciągłych zmian w samej ich konstrukcji.
Pełna wersja
Stabilność procedur wykonawczych i kontrolnych jako warunek efektywności łańcucha dostaw energii elektrycznej w świetle badań ankietowych
Cena:6.00PLN
3. Modelowanie rynkowych problemów decyzyjnych na rynku energii elektrycznej
Modeling the market decision problems for electrical energy balancing systems
Eugeniusz Toczyłowski, Mariusz Kaleta, Przemysław Kacprzak, Piotr Pałka, Kamil Smolira
Streszczenie
Rozwój mechanizmów bilansowania na rynkach energii elektrycznej jest utrudniony ze względu na brak wypracowanych
standardów opisu modeli i mechanizmów bilansowania oraz formułowania problemów decyzyjnych. W niniejszej
pracy rozważana jest metodyka modelowania rynkowych problemów decyzyjnych związanych z bilansowaniem na
rynku energii elektrycznej. W ogólnym, abstrakcyjnym rynkowym problemie decyzyjnym (RPD) wyróżniamy dwie kluczowe
składowe: dane i wymagania systemowe (DWS) oraz dane i wymagania rynkowe (DWR). Komponent DWS jest modelem
funkcjonalnym związanym z pozarynkowymi aspektami systemowymi, na przykład zawiera wariant modelu sieci
energetycznej. Komponent DWR dotyczy wartościowo-rynkowego modelu funkcjonalnego i uzupełnia DWS poprzez specyfikację
sposobów i możliwości wykorzystania mechanizmów rynkowych. DWR może zawierać m.in. opis struktury towarowej
oraz struktury podmiotowej rynku energii. Kluczowym wynikiem pracy jest opracowanie pewnego ogólnego sposobu
opisu rynkowych problemów decyzyjnych poprzez parametryzację przestrzeni RPD.
Pełna wersja
Modelowanie rynkowych problemów decyzyjnych na rynku energii elektrycznej
Cena:6.00PLN
4. Metodyka analizy i oceny niezawodności systemu elektroenergetycznego w warunkach rynku energii elektrycznej
Methodology of electric power system reliability analysis and assessment in electricity market conditions
Józef Paska
Streszczenie
W artykule przedstawiono syntetyczny przegląd aktualnego stanu metodyki analizy i oceny niezawodności
systemu elektroenergetycznego. Przedstawiono dostępne modele, metody i narzędzia komputerowe wraz z obliczanymi
wskaźnikami niezawodności i wymaganymi danymi. W końcowej części artykułu przedstawiono nowe kwestie, które pojawiły
się wraz z rynkiem energii elektrycznej. Oznaczają one nowe wymagania co do niezawodności systemu elektroenergetycznego
oraz metod analizy, które wpływają na zastosowanie opisanych metod i narzędzi. Nową ideą jest rozpatrywanie
niezawodności zasilania w kategoriach ekonomicznego zarządzania ryzykiem.
Pełna wersja
Metodyka analizy i oceny niezawodności systemu elektroenergetycznego w warunkach rynku energii elektrycznej
Cena:6.00PLN
5. Metodyka prognozowania dostaw energii elektrycznej i różnicy bilansowej w Vattenfall Distribution Poland
Methodology for forecasting electrical energy demand and balance differences – experiences from Vattenfall Distribution Poland
Jan Frankowski, Bogumił Kamiński, Aleksander Zientek
Streszczenie
W niniejszym artykule przedstawiono metodykę zastosowania zaawansowanych algorytmów uczenia maszynowego
do prognozowania dostaw energii elektrycznej i różnicy bilansowej. Opracowane podejście pozwala na tworzenie
prognoz z uwzględnieniem: różnych horyzontów czasowych prognoz, warunków na dostępność danych uczących, sposobu
agregacji prognoz w zależności od żądanej rozdzielczości wynikowego szeregu, procedury oceny jakości przewidywań modelu
oraz procesu wprowadzania korekt eksperckich determinujących ostateczny kształt prognozy.
W drugiej części artykułu zaprezentowano wnioski wynikające z praktycznego zastosowania przedstawionej metodyki. Pokazano
wpływ i możliwość wykorzystania poszczególnych predyktorów w zależności od horyzontu czasowego prognozy
oraz ich wpływ na dokładność stworzonych modeli. Następnie omówiono wnioski wynikające z budowy prognoz na różnych
poziomach agregacji. Na koniec przedstawiono porównanie jakości prognoz uzyskanych w podejściach: eksperckim, automatycznym
oraz wynikającym z zastosowanej metodyki, tj. połączenia tych dwóch podejść.
Pełna wersja
Metodyka prognozowania dostaw energii elektrycznej i różnicy bilansowej w Vattenfall Distribution Poland
Cena:6.00PLN
6. Procedury dyspozytorskiego wyłączania linii średniego napięcia w stanach deficytu mocy
Procedures of dispatch switching off mv lines in situation of electric power deficit
Kazimierz S. Bieliński, Włodzimierz Bieliński
Streszczenie
W pracy scharakteryzowano procedury postępowania w przypadku wprowadzania ograniczeń awaryjnych
w stanie deficytu mocy elektrycznej w krajowym systemie elektroenergetycznym (KSE). Realizowane są one jako
dyspozytorskie wyłączenia linii średniego napięcia. Wskazano na potrzebę badań i weryfikacji procedur postępowania
z uwzględnieniem nie tylko kryterium skuteczności, ale również kryterium minimum kosztów strat poniesionych przez
odbiorców, z tytułu zapowiedzianego lub niespodziewanego wyłączenia zasilania i niedostarczenia energii elektrycznej.
Pełna wersja
Procedury dyspozytorskiego wyłączania linii średniego napięcia w stanach deficytu mocy
Cena:6.00PLN
7. Prognozowanie cen energii elektrycznej na rynku dnia następnego metodami data mining
Forecasting hourly electricity prices in Polish day-ahead market: data mining approach
Kamil Fijorek, Kinga Mróz, Katarzyna Niedziela, Damian Fijorek
Streszczenie
Celem artykułu jest zbadanie potencjału wybranych, współcześnie zaproponowanych metod data mining
w kontekście prognozowania cen energii elektrycznej na rynku dnia następnego. Szczególny nacisk został położony na
zbadanie algorytmu lasów losowych. Prognozy uzyskane metodą lasów losowych porównano z prognozami
wygenerowanymi przez model regresji liniowej, model regresji medianowej oraz regresyjną metodę wektorów nośnych.
Pełna wersja
Prognozowanie cen energii elektrycznej na rynku dnia następnego metodami data mining
Cena:6.00PLN
8. Wychwyt i transport CO2 ze spalin –efekty energetyczne i analiza ekonomiczna
Capture and transport of CO2 from flue gas – energy effect and economic analysis
Katarzyna Wójcik, Tadeusz Chmielniak
Streszczenie
W pracy przedstawiono wyniki analizy integracji instalacji usuwania CO2 z blokiem energetycznym na parametry
nadkrytyczne o mocy 600 MW. Przedstawiono ilość energii konieczną do przeprowadzenia wychwytu dwutlenku
węgla metodą absorpcji chemicznej z zastosowaniem MEA i amoniaku, sprężenia wychwyconego gazu do stanu gotowego
do transportu oraz przetransportowania go na miejsce zagospodarowania. Określono, jaki wpływ będzie mieć tego typu integracja
na pracę bloku. Dla omawianych wariantów pracy przeprowadzono analizę ekonomiczną. Praca podkreśla zapotrzebowanie
na energię cieplną, niezbędną dla przeprowadzenia tego typu procesu, wskazując nowe obszary badań, jakimi powinna
być produkcja i dostarczenie ciepła na cele CCS.
Pełna wersja
Wychwyt i transport CO2 ze spalin –efekty energetyczne i analiza ekonomiczna
Cena:6.00PLN
9. Zapotrzebowanie na energię dwustopniowego membranowego układu separacji CO2 ze spalin bloku energetycznego
Energy requirement of a two-stage membrane separation unit of CO2 from flue gases of the power unit
Janusz Kotowicz, Katarzyna Janusz-Szymańska
Streszczenie
W pracy analizowano możliwość poprawy efektywności pracy membran do odzysku CO2. Przedstawiono
strukturę dwustopniowego układu membranowego i jego wpływ na jakość otrzymywanego ditlenku węgla. Do obliczeń
wykorzystano program Aspen. Określono wpływ powierzchni membrany w pierwszym i drugim stopniu membranowym na
czystość i stopień odzysku separowanego CO2. Analizowano także wpływ tych parametrów na moc urządzeń potrzebnych
do separacji, tj. sprężarek i pomp próżniowych oraz na energochłonność procesu.
Pełna wersja
Zapotrzebowanie na energię dwustopniowego membranowego układu separacji CO2 ze spalin bloku energetycznego
Cena:6.00PLN
10. Algorytmy wykorzystujące sieci neuronowe do regulacji węzłów ciepłowniczych
Algorithms using neural networks for heat distribution centers control
Witold J. Chmielnicki
Streszczenie
Regulacja i sterowanie procesów cieplnych w budynkach ma duży wpływ na zużycie ciepła na cele ciepłownicze.
Stosowane dotychczas rozwiązania wykorzystują standardowe algorytmy regulacji o właściwościach proporcjonalnocałkujących
lub proporcjonalno-całkująco-różniczkujących. Wadą tych rozwiązań jest konieczność stałego nadzoru wykwalifikowanych
służb technicznych. Obiekty cieplne charakteryzują się zmiennością parametrów dynamicznych wraz ze zmianą temperatury czynników wymieniających ciepło. W celu zapewnienia odpowiedniej jakości regulacji, konieczna jest
zmiana parametrów regulacyjnych układu. Osoby pełniące nadzór nad układami ciepłowniczymi nie są należycie przygotowane
do takich działań. Na skutek tego w istniejących węzłach ciepłowniczych często dochodzi do niestabilnej pracy, oraz
do znacznego pogorszenia jakości regulacji. Ma to bezpośredni wpływ na zużycie ciepła oraz na trwałość urządzeń regulacyjnych.
W prezentowanej pracy zaproponowano nowe, nie stosowane dotychczas rozwiązania sterowania procesami dynamicznymi
węzłów ciepłowniczych, wykorzystujące sztuczne sieci neuronowe. Opracowany został algorytm sieci neuronowej oraz
przeprowadzono badania, z których wynika, że jakość regulacji jest znacznie lepsza niżeli w przypadku stosowania regulatorów
tradycyjnych. Ma to również duży wpływ na oszczędność energii na cele ciepłownicze w budynkach.
Pełna wersja
Algorytmy wykorzystujące sieci neuronowe do regulacji węzłów ciepłowniczych
Cena:6.00PLN
11. Obliczenia sieci ciepłowniczych
Computations in district heating network
Janusz Lichota
Streszczenie
Artykuł jest poświęcony sposobowi obliczeń sieci ciepłowniczych. Omówiono algorytm obliczeń zaproponowany
przez Chasiliewa i Mierenkowa. Osiągnięciem autora jest skrócenie zarówno wyprowadzenia jak i samego algorytmu
oraz pokazanie nowych rezultatów dla problemu wartości początkowych strumieni masy wody w sieci ciepłowniczej. Zaproponowano nową metodę obliczania wartości początkowej strumienia masy wody w sieci, która szczegółowo będzie
omówiona w kolejnym artykule. Proponowany algorytm może zostać zastosowany w oprogramowaniu do symulacji
i wymiarowania sieci ciepłowniczych.
Pełna wersja
Obliczenia sieci ciepłowniczych
Cena:6.00PLN
12. Stopień wykorzystania energii elektrycznej wytwarzanej przez instalacje fotowoltaiczne
The utilization rate of electricity produced by PV installations
Zbigniew Zapałowicz, Dariusz Szyszka
Streszczenie
W artykule opisano dwie autonomiczne instalacje fotowoltaiczne znajdujące się w Ośrodku Szkoleniowo-Badawczym
w Ostoi koło Szczecina. Instalacje te zakupiono i uruchomiono w roku 2008 dzięki wsparciu finansowemu
pochodzącemu z programów Unii Europejskiej. Instalacje różnią się przede wszystkim rodzajem modułów PV tworzących
panel. Jedna z instalacji wyposażona jest w moduły monokrystaliczne, druga w moduły cienkowarstwowe CIS. W obu
instalacjach panele PV są umieszczone na ruchomych konstrukcjach nośnych. Instalacje te współpracują z zestawami
akumulatorów. Zmagazynowana w akumulatorach energia elektryczna jest wykorzystywana do oświetlenia nocnego terenu
ośrodka. W pracy analizowano stopień dobowego wykorzystania wytwarzanej energii elektrycznej pomiędzy czerwcem
2009 a majem 2010 roku.
Pełna wersja
Stopień wykorzystania energii elektrycznej wytwarzanej przez instalacje fotowoltaiczne
Cena:6.00PLN
13. Pojazdy elektryczne typu „plug in” jako rozproszone zasoby energetyczne
Plug-in hybrid electric vehicles as elements of dispersed energy resources
Jacek Malko
Streszczenie
Pojazdy elektryczne typu plug-in (PHEVs) mogą stać się ważnymi uczestnikami powstającego rynku rozproszonych
zasobów energii (DERs) w systemie elektroenergetycznym. PHEVs są podobne do elektrycznych pojazdów hybrydowych
z tym, że dysponują bateriami o większej zdolności magazynowania energii i są zasilane z sieci elektrycznej n.n.
W artykule przedstawiono wpływ PHEV na zmniejszenie kosztów eksploatacji systemu przez zapewnienie usług typu pojazd-
do-sieci (V2G).
Pełna wersja
Pojazdy elektryczne typu „plug in” jako rozproszone zasoby energetyczne
Cena:6.00PLN
14. Elektrownia wodna na przepływie wody użytkowej
Hydroelectric power plant using dump industrial water
Wacław Orlewski, Andrzej Siwe
Streszczenie
Omówiono nośnik energii jakim jest woda użytkowa przemysłowa oraz przedstawiono jej charakterystykę
i możliwości przetwarzania na energię elektryczną traktowaną jako energię zieloną.W energetyce woda użytkowa pochodzącą
z chłodzenia skraplaczy elektrowni cieplnej może być przetwarzana na energię elektryczną w elektrowni wodnej,
która musi być zlokalizowana i ściśle powiązana z elektrownią cieplną, wyposażoną w turbiny parowe. Lokalizację i wyposażenie
małej elektrowni wodnej oraz warunki eksploatacyjne dla tego typu układu przedstawiono na przykładzie istniejącej
Elektrowni Skawina.
Pełna wersja
Elektrownia wodna na przepływie wody użytkowej
Cena:6.00PLN
15. Czynniki warunkujące wysokość kosztów krańcowych pozyskania paliw odnawialnych
Factors determining marginal costs of renewable fuels
Zbigniew Juroszek
Streszczenie
Koszt krańcowy lokalnych paliw odnawialnych nie jest wartością stałą, lecz zmienia się wraz z ilością pozyskiwanego
paliwa (na ogół rośnie). W przypadku małej skali wykorzystywane są wyłącznie te źródła energii pierwotnej,
które posiadają korzystne parametry techniczno-ekonomiczne, np. odległość od miejsca wykorzystania. W miarę zwiększania
skali produkcji danego paliwa, koniecznym staje się wykorzystywanie źródeł (lokalizacji) o coraz słabszych warunkach
techniczno-ekonomicznych, a zatem coraz droższych. Tak więc każde z wykorzystywanych lokalnie paliw odnawialnych
może być atrakcyjne jedynie do pewnej optymalnej ilości, powyżej której koszt krańcowy jego pozyskania będzie zbyt duży
w stosunku do kosztu paliw alternatywnych. W artykule podjęto próbę opisu zjawiska zmienności krańcowych kosztów
dostaw paliw odnawialnych wykorzystywanych w skali lokalnej. Zaproponowano też sposób uwzględnienia tego zjawiska
przy konstruowaniu matematycznych modeli optymalizujących plany zaopatrzenia społeczności lokalnych w energię.
Pełna wersja
Czynniki warunkujące wysokość kosztów krańcowych pozyskania paliw odnawialnych
Cena:6.00PLN
16. Energetyka wiatrowa w Polsce – realna ocena możliwości wytwórczych
Wind energy in Poland – real estimation of generation possibilities
Piotr Kacejko, Michał Wydra
Streszczenie
W artykule dokonano oceny możliwości energetyki wiatrowej w Polsce, w oparciu o przebiegi prędkości wiatru
z lat 2006, 2007, 2008 uzyskane z atlasu wiatru Anemos. Pod uwagę wzięto farmy wiatrowe które posiadają aktualne
warunki przyłączenia do sieci WN. Analiza uwzględnia typy turbin wiatrowych przewidzianych do instalacji w farmach.
Uzyskane wyniki poddano analizie oraz postawiono wnioski mające na celu określenie realnych wartości mocy i energii,
która może być wprowadzona do systemu elektroenergetycznego jako efekt pracy tych obiektów.
Pełna wersja
Energetyka wiatrowa w Polsce – realna ocena możliwości wytwórczych
Cena:6.00PLN
17. Strategia rozwoju energetyki na Dolnym Śląsku metodami foresightowymi
Energy development strategy on the Lower Silesia by using the foresight methods
W artykule przedstawiono cele, główne zamierzenia oraz informacje o planowanych efektach projektu
„Strategia rozwoju energetyki na Dolnym Śląsku metodami foresightowymi współfinansowanego przez Europejski Fundusz
Rozwoju Regionalnego. Projekt ten realizowany jest aktualnie w Politechnice Wrocławskiej, a jego głównym wynikiem jest
dokument o znaczeniu regionalnym, którego zadaniem jest wskazanie odpowiednich działań umożliwiających rozwój
dolnośląskiego rynku energii.
Pełna wersja
Strategia rozwoju energetyki na Dolnym Śląsku metodami foresightowymi
Cena:6.00PLN
18. Thermal integration of combustion-based energy generators by heat recirculation
Wojciech M. Budzianowski
Streszczenie
In many combustion-based energy generators heat recirculation is needed in order to increase their thermal efficiency
and ensure sufficiently high fuel oxidation temperatures. The present article provides the results of experiments of
a heat recirculation phenomenon by using a set-up consisting of an electric heater coupled to a gas-gas recuperator. The experimental
characteristics of this heat-recirculating system are presented as the effect of the power of the heater (PH) at constant
mass flow rate of the gas (m), the effect of m at constant PH, and the effect of m at constant PH/m ratio on heat transferred
in the recuperator (QR), heat lost to the surroundings (QL), and a temperature rise in the hot part of the apparatus
(TH-TIN). It is found that heat recirculation is intensified in systems having higher power PH, involving heat transfer in
a dispersive mode and utilising mini-channel heat exchangers. Further, it is confirmed that at large flows m the
investigated system is characterised by increased adiabaticity. Based on those observations, main design and integration
principles of heat-recirculating systems are expounded. Finally, the application of thermal integration by heat recirculation
to selected energy generators is discussed. The four analysed examples relate to power systems fired with low-calorific
gaseous fuels, hydrogen generation systems, waste-to-energy systems and single-chamber SOFC systems.
Pełna wersja
Thermal integration of combustion-based energy generators by heat recirculation
Cena:6.00PLN
19. Effect of the solid recycle system on the hydrodynamic conditions in large-scale circulating fluidized bed boilers
Paweł Mirek
Streszczenie
An analysis of phenomena resulting from the effect of the solid recycle system on the operation conditions
of large-scale circulating fluidized bed (CFB) boilers of either symmetric or asymmetric construction is performed in the
paper, based on operational tests and numerical studies. The focus is placed on the problems of the recycled material impact
on the air distributor, including erosion. Practical methods of preventing the undesired effects of the solid recycle system
impact are also discussed.
Pełna wersja
Effect of the solid recycle system on the hydrodynamic conditions in large-scale circulating fluidized bed boilers
Cena:6.00PLN
20. Kinetics of low NOx corrosion of waterwalls in utility boilers
Marek Pronobis, Bartłomiej Hernik, Robert Wejkowski
Streszczenie
High temperature corrosion is currently one of the main causes of failures in utility boilers. In particular, in recent
years, low NOx corrosion of waterwalls in the area of the burner belt has caused a significant decrease in the lifetime of
tubes. Before the introduction of low NOx combustion methods, the lifetime of waterwalls exceeded 10 or more years, while
now it does not exceed 5 - 6 years. The fireside waterwall wear is commonly linked with a lack of oxygen and a high CO
concentration in the flue gas accompanied with the presence of sulfur and chlorine compounds. Such conditions are inevitable
while using primary NOx reduction methods in coal-fired boilers. The amount of chlorine in the coals used in Polish
power plant boilers is rather low (commonly Clr <0,2 %) and therefore the predominant corrosion mechanism is the attack of
gas phase H2S, a product of reactions in ash deposits containing sulfur compounds. The paper presents a new equation for
calculating low-NOx corrosion rate as well as an exemplary calculation presented as the isolines of tube thickness loss
[nm/h] over the rear waterwall in the boiler of the ERSA power plant.
Pełna wersja
Kinetics of low NOx corrosion of waterwalls in utility boilers
Cena:6.00PLN
21. Practical aspects of modeling of deposit formation from sticky ash particles at in-line superheater bundles
Krzysztof Wacławiak, Sylwester Kalis
Streszczenie
The paper presents an attempt to create a numerical model for a deposition process of sticky ash particles
impacting the in-line bundles of tubes. At this stage, the model uses approximations found in the literature, allowing for
calculation of ash fusion temperatures basing on ash oxides composition. These temperatures determine if the ash particles
hitting the tube surface, or later deposit surface, stick to and build the deposit or bounce off. However, such approximations
may be erroneous particularly for biomass or coal-biomass blends combustion. Deposition was simulated using the
procedures prepared for bonded and powdery deposits, published earlier, this time tailored to sticky ash particles deposition.
Pełna wersja
Practical aspects of modeling of deposit formation from sticky ash particles at in-line superheater bundles