1. Polityka fiskalna a ubóstwo energetyczne w Polsce
Fiscal policy and fuel poverty in Poland
Rafał Nagaj
ubóstwo energetyczne, polityka fiskalna, energetyka, ceny energii
Zamieszczony w:
Streszczenie:
Rosnące ceny energii w Europie, zwłaszcza w Unii Europejskiej, w 2021 roku spowodowały, że ponownie
zaczęto postrzegać rozwój sektora energetycznego nie tylko z punktu widzenia ochrony klimatu i nakładów, jakie są potrzebne
by uzyskać zero-emisyjność do 2050 roku, ale także z punktu widzenia sektora zubożającego społeczeństwo. Pojawia
się tutaj kwestia ubóstwa energetycznego i trudności społeczeństwa z finansowaniem usług energetycznych. Literatura
przedmiotu najczęściej bada zróżnicowanie terytorialne ubóstwa energetycznego lub wpływ polityki energetycznej na ubóstwo
energetyczne. W sytuacji braku polityki ograniczania ubóstwa energetycznego w większości państw unijnych, należy
badać, które rodzaje polityk najskuteczniej pośrednio ograniczają to zjawisko społeczno-gospodarcze. Literatura przytacza
badania wpływu niektórych podatków w wybranych krajach, jednak wyniki są niejednoznaczne. Poza tym nie były dotąd
prowadzone takie badania dla Polski. Celem artykułu jest ocena wpływu polityki fiskalnej (opodatkowania i świadczeń socjalnych)
na stopę ubóstwa energetycznego w Polsce. Zostaną zbadane instrumenty polityki fiskalnej odgrywające najważniejszą
rolę w kształtowaniu skali ubóstwa energetycznego w Polsce. Analizą objęto okres lat 2005-2020. Wyniki badań
wskazały, że w Polsce rząd oddziałuje na skalę ubóstwa energetycznego jedynie w sposób pośredni oraz jest brak polityki
bezpośrednio skierowanej do ograniczania tego zjawiska. Stwierdzono, że instrumenty polityki fiskalnej są znacznie skuteczniejsze
w oddziaływaniu na poziom ubóstwa energetycznego niż polityka energetyczna. Instrumentem, który najsilniej
i istotnie statystycznie wpływa na poziom ubóstwa energetycznego w Polsce są transfery socjalne.