1. Rodzaje rynków (szczebli oraz segmentów) w zliberalizowanym sektorze gazowym
Marcin Marszałek
Streszczenie
Kryterium wyróżnienia energetyki, w szczególności podsektora gazowego,
czy elektroenergetycznego, mające prawne uzasadnienie jest infrastrukturalny charakter
działalności prowadzonej przez przedsiębiorstwa funkcjonujące w takim sektorze,
mającym charakter usługowy. Następstwem sieciowego charakteru podsektora, jest
występowanie w nim dwóch immanentnie ze sobą powiązanych (sąsiednich), wyodrębnionych
na podstawie kryterium podmiotowego, czyli pionowej fazy obrotu, w której
jest prowadzona dana działalność gospodarcza, odrębnych rynków: rynek urządzeń
istotnych (kluczowych, wyższego szczebla) oraz rynek usług (lub towarów) świadczonych
za pośrednictwem tych urządzeń (rynek niższego szczebla). Rynek wyższego
szczebla to rynek infrastruktury kluczowej, obszar monopolu naturalnego. Z kolei rynek
niższego szczebla, to rynek „właściwy” (relewantny), na którym może występować
konkurencja o klienta. Świadczenie usług przez podmioty na rynku niższego szczebla
wymaga (normatywnego) zagwarantowania minimalnych warunków i niedyskryminacyjnego
dostępu (usługi dostępowej) do urządzeń kluczowych rynku wyższego
szczebla, które uznane są przez nie za niezbędne dla działalności. Zamierzeniem
niniejszego opracowania jest przedstawienie modelowej struktury rynku, identyfikacji
cech jego uczestników oraz zależności prawnych i gospodarczych pomiędzy tymi
uczestnikami, na podstawie doświadczeń rynku energii elektrycznej i dorobku prawnego
Unii Europejskiej. Bezpośrednim celem jest przybliżenie (rozwiązań) dokonującej się
liberalizacji rynku gazowego w Polsce, z uwzględnieniem jego specyfiki.
Pełna wersja
Rodzaje rynków (szczebli oraz segmentów) w zliberalizowanym sektorze gazowym
Cena:6.00PLN
2. Rodzaje umów – podstawowego instrumentu akwizycji klienta na rynku gazu, na podstawie doświadczeń rynku energii elektrycznej
Marcin Marszałek
Streszczenie
Wzmożona dyskusja oraz pojawienie się konkretnych propozycji uwolnienia
rynku obrotu gazem składania do podjęcia problematyki instrumentów prawnych,
które najefektywniej zabezpieczą interesy obu stron kontraktów gazowych. Centralne
miejsce zajmują tutaj umowy sprzedaży paliwa gazowego lub organizujące ten proces,
funkcjonujące właściwie na rynku niższego szczebla, których fragmentaryczna regulacja
w prawie energetycznym umożliwiła w praktyce ukształtowanie przez rynek czterech
prawnych modeli pozyskiwania klientów. Korespondują z nimi trzy podtypy umowy
sprzedaży paliwa gazowego. Pierwszy podtyp, to umowa tzw. ciągła, na czas oznaczony
lub nieoznaczony. Druga, to sprzedaż w następstwie umowy wykonawczej do umowy
ramowej sprzedaży, której podstawową funkcją jest organizowanie kontraktowania
w przyszłości, na ogół z wieloma potencjalnymi dostawcami. Trzeci podtyp, to sprzedaż
za pośrednictwem giełdy lub rynku regulowanego. Czwarty model wypełnia umowa
kompleksowa sprzedaży i dystrybucji paliwa gazowego. Dotychczas pełniła rolę wiodącą.
Każda z umów ma swoją specyfikę (prawną i gospodarczą) i ukierunkowana jest na
zaspokojenie różnych oczekiwań klientów oraz dedykowana dla różnych segmentów
rynku.
Pełna wersja
Rodzaje umów – podstawowego instrumentu akwizycji klienta na rynku gazu, na podstawie doświadczeń rynku energii elektrycznej
Cena:6.00PLN
3. Doświadczenia z funkcjonowania hurtowego rynku gazu w Polsce
Maciej Sołtysik, Karolina Mucha-Kuś
Pełna wersja
Doświadczenia z funkcjonowania hurtowego rynku gazu w Polsce
Cena:6.00PLN
4. Rozwój segmentu magazynowania paliw gazowych, zmiany otoczenia prawnego, zasady funkcjonowania oraz znaczenie segmentu dla rynku
Tomasz Brzeziński, Adam Wawrzynowicz
Streszczenie
Segment magazynowania paliw gazowych przeszedł na przestrzeni ostatnich
lat głęboką transformację w ramach procesu budowania konkurencyjnego rynku
gazu a jednocześnie stał się ważnym instrumentem polityki energetycznej Polski służącym
zwiększaniu jej bezpieczeństwa energetycznego. Procesom wydzielenia operatora
systemu magazynowania (OSM) pod względem organizacyjnym, funkcjonalnym
i prawnym oraz wprowadzeniu zasady niedyskryminacyjnego dostępu stron trzecich do
instalacji magazynowych (TPA) towarzyszyły inwestycje budowy nowych i rozbudowy
istniejących podziemnych magazynów gazu (PMG) oraz procedury udostępniania na
rynku nowych zdolności magazynowych. Sukcesywnie wrasta dostępność usług magazynowania,
dzięki czemu obok dominującej dotąd funkcji utrzymywania rezerw obowiązkowych
gazu, potencjalnie na znaczeniu może zyskiwać wykorzystanie PMG na
potrzeby utrzymywania zapasów handlowych pozwalających sprzedawcom m.in. na
szybkie reagowanie na szczytowe zapotrzebowanie odbiorców na gaz w okresie zimowym
a potencjalnie także na reagowanie na wzrosty i spadki cen gazu. Ponadto, segment
magazynowania paliw gazowych przygotowuje się obecnie, podobnie jak inne segmenty
rynku gazu, do wprowadzenia rozliczeń w jednostkach energii od sierpnia 2014 r. co
istotnie wpłynie na warunki świadczenia usług magazynowania.
Pełna wersja
Rozwój segmentu magazynowania paliw gazowych, zmiany otoczenia prawnego, zasady funkcjonowania oraz znaczenie segmentu dla rynku
Cena:6.00PLN
5. Ocena wzrostu ryzyka transportu gazów spowodowanego korozją rurociągów
Andrzej Rusin, Katarzyna Stolecka
Streszczenie
W wielu gałęziach przemysłu, w tym zwłaszcza w przemyśle chemicznym
i energetyce występuje konieczność transportu dużej ilości gazów. Najbardziej
efektywną formą transportu jest wówczas przesył rurociągami. Tak przesyłany obecnie
jest gaz ziemny, a w przyszłości również dwutlenek węgla pochodzący z instalacji
wychwytu w elektrowniach czy też wodór. Transport dużych ilości tych gazów pod
ciśnieniem może stanowić w przypadkach niekontrolowanego uwolnienia zagrożenie dla
otoczenia. Jedną z głównych awarii takich rurociągów jest korozja. Jej rozwój powoduje
ubytek ścianki rurociągu, a w efekcie uszkodzenie. Prawdopodobieństwo uszkodzenia
rurociągu spowodowanego korozją rośnie z czasem. W artykule przeanalizowano
zmianę ryzyka transportu wybranych gazów związaną z tym procesem. Przedstawiono
probabilistyczny model zużycia korozyjnego ścianek rurociągu i oszacowano wzrost
prawdopodobieństwa wycieku gazu. Wykonano obliczenia ryzyka technicznego
uwzględniając różne negatywne skutki takiej awarii w zależności od rodzaju
uwolnionego gazu.
Pełna wersja
Ocena wzrostu ryzyka transportu gazów spowodowanego korozją rurociągów
Cena:6.00PLN
6. Metody szacowania ryzyka i jego pomiar w eksploatacji gazociągów
Andrzej Rudzki, Zygmunt Trąba
Streszczenie
Ryzyko eksploatacji gazociągów istnieje zawsze. Na ryzyko składa się
prawdopodobieństwo wystąpienia awarii, niepewność prognozowania możliwości wystąpienia
strat i ich wielkości związanych z wystąpieniem awarii. Bardzo ważną rzeczą
jest możliwość i umiejętność oszacowania ryzyka wystąpienia awarii, a co za tym idzie
pomiar strat związanych z ewentualną awarią. Jedną z najlepszych jest metoda, która
łączy ze sobą metody ilościowe i jakościowe w połączeniu z subiektywnym szacowaniem
ryzyka przez ekspertów przy jednoczesnym maksymalnym wykorzystaniu wiedzy,
doświadczenia i intuicji ekspertów. W metodzie tej przypisuje się poszczególnym czynnikom
oddziaływującym na gazociąg konkretne wartości liczbowe. Punkty te są wynikiem
kombinacji danych statystycznych o awariach i doświadczenia zespołu ekspertów.
W efekcie ocena punktowa tworzy obraz ryzyka , a do oceny ryzyka eksploatacji gazociągu
może służyć wskaźnik względnego pomiaru ryzyka obejmujący obszar parametryzacji
ryzyka jako podstawę do jego wyliczenia. Dysponując modelem ryzyka dla eksploatowanej
sieci gazowej można skutecznie zarządzać bezpieczeństwem użytkowania
w relacji do ponoszonych kosztów eksploatacji.
Pełna wersja
Metody szacowania ryzyka i jego pomiar w eksploatacji gazociągów
Cena:6.00PLN
7. Gaz ziemny a bezpieczeństwo energetyczne Niemiec
Maciej Kaliski, Paweł Frączek
Streszczenie
Celem artykułu jest analiza uwarunkowań polityki energetycznej Niemiec
ze szczególnym uwzględnieniem roli gazu ziemnego dla zapewnienia bezpieczeństwa
energetycznego tego kraju. Dla realizacji tego celu omówiono współczesną strukturę
źródeł energii w Niemczech oraz cele realizowanej polityki energetycznej. Rozważania
te były podstawą do omówienia roli gazu ziemnego w obecnej i przyszłej polityce
energetycznej Niemiec.
Podkreślono, że w Niemczech podejmuje się działania na rzecz zwiększenia znaczenia
odnawialnych źródeł energii przy jednoczesnym zmniejszeniu znaczenia węgla
kamiennego i energii atomowej. Dokonanie tej zmiany może prowadzić do zagrożenia
bezpieczeństwa energetycznego kraju, gdyż niezbędne będzie szybkie zastąpienie
wycofanych mocy wytwórczych, które nie mogą zostać w pełni zastąpione przez OZE.
Wskazano, że zwiększenie znaczenia gazu ziemnego może się przyczynić do
zapewnienia bezpieczeństwa energetycznego kraju. Jest to związane z istnieniem
rozwiniętego rynku tego paliwa, wysoką efektywności przemysły gazowniczego,
posiadaniem rozbudowanej infrastruktury przesyłowej oraz znaczących pojemności
podziemnych magazynów gazu.
Pełna wersja
Gaz ziemny a bezpieczeństwo energetyczne Niemiec
Cena:6.00PLN
8. Probabilistyczna ocena efektywności ekonomicznej eksploatacji niekonwencjonalnych zasobów gazu ziemnego z wykorzystaniem symulacji Monte Carlo
Piotr Kosowski
Streszczenie
Ze względu na złożoność i dużą liczbę potencjalnych obszarów występowania
niekonwencjonalnego gazu ziemnego ważne jest opracowanie i stosowanie właściwej
metody, pozwalającej na ocenę projektu wydobywczego. Doświadczenia wskazują,
iż konwencjonalne metody i wskaźniki, oparte na podejściu deterministycznym, nie
są odpowiednie dla złóż niekonwencjonalnych, a podejmowanie decyzji w oparciu
o takie narzędzia może prowadzić do uzyskania nieprawidłowych (np. zbyt optymistycznych)
wyników. W artykule przedstawiono probabilistyczną ocenę efektywności
ekonomicznej eksploatacji niekonwencjonalnego odwiertu wydobywającego gaz ziemny.
Na potrzeby analizy skonstruowano probabilistyczny model ekonomiczny wykorzystujący
metodę Monte Carlo. Przyszłe ceny gazu ziemnego były modelowane w oparciu
o model ekonometryczny oparty na procesie Wienera (geometryczny ruch Browna),
skalibrowany do danych z jednego z europejskich hubów gazowych. Ocena ekonomiczna
została przeprowadzona w dwóch wariantach. W pierwszym kalkulacje wykonano
w oparciu o obecnie obowiązujący system opodatkowania wydobycia węglowodorów.
W drugim natomiast uwzględniono planowane zmiany, w tym wprowadzenie podatku
od wydobycia, podatku węglowodorowego, podwyższonej opłaty eksploatacyjnej oraz
skróconej do minimum 5 lat amortyzacji.
Pełna wersja
Probabilistyczna ocena efektywności ekonomicznej eksploatacji niekonwencjonalnych zasobów gazu ziemnego z wykorzystaniem symulacji Monte Carlo
Cena:6.00PLN
9. Możliwości wykorzystania mgły obliczeniowej dla inteligentnego opomiarowania
Krzysztof Billewicz
Streszczenie
Mgła obliczeniowa (ang. Fog Computing) jest nowym paradygmatem
wsparcia bezprzewodowej transmisji danych do wspierania rozproszonych urządzeń
w koncepcji Internetu Rzeczy. Podobnie do rozwiązań chmury obliczeniowej mgła obliczeniowa
dostarcza dane, moce obliczeniowe lub aplikacje dla użytkowników końcowych.
Cechami charakterystycznymi odróżniający mgłę od chmury jest bliskość, gęste
rozmieszczenie w przestrzeni urządzeń mgły, oraz wsparcie dla mobilności użytkowników
końcowych. W tym referacie zostaną rozważone możliwości wykorzystania technologii
mgły obliczeniowej do obsługi odczytu inteligentnych liczników oraz gazomierzy.
Pełna wersja
Możliwości wykorzystania mgły obliczeniowej dla inteligentnego opomiarowania
Cena:6.00PLN
10. Ocena przyzwyczajeń Polaków oraz korzystania z wentylacji i klimatyzacji w świetle badań ankietowych
Katarzyna Gładyszewska-Fiedoruk, Dorota Anna Krawczyk
Streszczenie
Przeprowadzono ankietę dotyczącą czasu przebywania Polaków
w pomieszczeniach oraz potrzeby korzystania z szeroko pojętej wentylacji
i klimatyzacji. Ankietę prowadzono na grupie ponad 260 osób, w tym 20% (50 osób)
stanowili studenci Politechniki Białostockiej, Wydziału Budownictwa i Inżynierii
Środowiska, przed zajęciami z wentylacji i klimatyzacji. Studenci Wyższej Szkoły
Administracji Publicznej studiów zaocznych stanowili 23% (60 osób). Z tego powodu
średnia wieku ankietowanych jest poniżej 30 lat. Ankietę również prowadzono wśród
osób pracujących w różnych biurach w różnych miastach Polski (150 osób – Warszawa,
Kraków, Białystok).
Głównymi pytaniami były pytania o czas przebywania osób w pomieszczeniach oraz czy
i w jakim celu ankietowani korzystają z wentylacji i klimatyzacji.
W Polsce ludzie spędzają 80-90% doby w pomieszczeniach zamkniętych.
Do pomieszczeń zamkniętych zaliczono również środki transportu, sklepy i kluby
sportowe oraz kino, teatr, pub. Ankietowani zgłaszali korzystanie z wentylacji
i klimatyzacji w samochodach i w pracy (szkole), przy czym ich zdaniem głównym
celem działania tych instalacji jest regulacja temperatury powietrza wewnętrznego
(chłodzenie lub nagrzewanie według 83% ankietowanych), natomiast inne czynniki takie
jak zapach, czy wilgotność względna praktycznie nie były przez nich zauważane.
Pełna wersja
Ocena przyzwyczajeń Polaków oraz korzystania z wentylacji i klimatyzacji w świetle badań ankietowych
Cena:6.00PLN
11. Stan i perspektywy rozwoju technologii turbin gazowych oraz bloków gazowo-parowych
Krzysztof Badyda
Streszczenie
Przedstawiono informację o stanie rozwoju technologii turbin gazowych
wielkiej mocy dla aplikacji energetycznych ze szczególnym zwróceniem uwagi na postęp
odnotowany w ostatnich latach. Zaprezentowano syntetyczne informacje dotyczące
rynku turbin gazowych oraz bloków gazowo-parowych typu Combined Cycle największej
mocy, obecne i przewidywane uwarunkowania emisyjne. Podano przykłady rozwiązań
technologicznych będących odpowiedzią na podstawowe wyzwania związane
rozwojem technologii oraz rynku turbin gazowych (wzrost parametrów czynnika roboczego,
oczekiwanie wysokiej elastyczności, w tym zdolności efektywnej pracy przy
częściowym obciążeniu.
Pełna wersja
Stan i perspektywy rozwoju technologii turbin gazowych oraz bloków gazowo-parowych
Cena:6.00PLN
12. Wykorzystanie energii odpadowej gazu konwertorowego w układach z kotłem wielopaliwowym oraz układach kogeneracyjnych z turbiną gazową i silnikiem tłokowym
Henryk Rusinowski, Klaudia Dubiel
Streszczenie
Gazy odpadowe z procesów hutniczych to gazy zawierające w głównej
mierze CO, CO2 oraz H2. Do najważniejszych gazów, które znajdują zastosowanie do
zasilania ciepłowni i elektrociepłowni oraz opalania pieców technologicznych należą:
gaz koksowniczy, wielkopiecowy i konwertorowy. W pracy przedstawiono analizę wykorzystania
energii odpadowej gazu konwertorowego w tradycyjnych układach z kotłem
wielopaliwowym i stacją mieszania gazów oraz możliwości wykorzystania w układach
kogeneracyjnych z turbiną gazową i silnikiem tłokowym. Przedstawiono rozwiązania
zastosowane w hutnictwie polskim i światowym.
Pełna wersja
Wykorzystanie energii odpadowej gazu konwertorowego w układach z kotłem wielopaliwowym oraz układach kogeneracyjnych z turbiną gazową i silnikiem tłokowym
Cena:6.00PLN
13. Analiza wykorzystania ciepła chłodzenia sprężanego gazu dla zasilania obiegu Rankine’a z czynnikiem niskowrzącym
Łukasz Bartela, Mateusz Brzęczek
Streszczenie
W artykule przedstawiono wyniki analiz termodynamicznych dla
wariantów instalacji sprężania dwutlenku węgla separowanego w bloku energetycznym
zintegrowanej z organicznym obiegiem Rankine’a (ORC). Założono, że
w analizowanych wariantach wykorzystuje się sprężarki o zróżnicowanej liczbie sekcji.
Pomiędzy poszczególnymi sekcjami zabudowane są chłodnice mające pozwolić na
wychłodzenie gazu, dzięki czemu ogranicza się pracę potrzebną do jego sprężania.
Przeprowadzone analizy pozwoliły określić w jakim stopniu ciepło chłodzenia może
zostać efektywnie przetransformowane w energię elektryczną. Analizy poszczególnych
wariantów przeprowadzono dla trzech różnych czynników obiegowych, tj. dwóch
niskowrzących – etanolu i R245ca oraz wody. Dla poszczególnych czynników
określono, sprawności wytwarzania energii elektrycznej modułu ORC, jakie są możliwe
do uzyskania w zależności od stosowanego ciśnienia pary generowanej w kotle
odzyskowym. Również w funkcji ciśnienia dla wszystkich analizowanych przypadków
uzyskano rozkłady mocy elektrycznej siłowni ORC.
Pełna wersja
Analiza wykorzystania ciepła chłodzenia sprężanego gazu dla zasilania obiegu Rankine’a z czynnikiem niskowrzącym
Cena:6.00PLN
14. Analiza porównawcza produkcji tlenu w tlenowni kriogenicznej i hybrydowej
Anna Skorek-Osikowska, Łukasz Bartela
Streszczenie
W artykule przedstawiono różne metody produkcji tlenu na potrzeby
elektrowni pracującej w technologii oxy-spalania. Scharakteryzowano w szczególności
metodę kriogeniczną, bazującą na procesie dwukolumnowym oraz metodę
wykorzystującą membrany niskotemperaturowe, które wykorzystano do budowy modelu
układu hybrydowego, membranowo-kriogenicznego. Przedstawiono najważniejsze
rezultaty modelowania tlenowni kriogenicznej i hybrydowej, zwracając uwagę na
uzyskiwany efekt termodynamiczny. Porównano energochłonności obu technologii
pracujących na potrzeby elektrowni pracującej w technologii oxy-combustion o mocy
467 MW. Z analiz wynika, że układ hybrydowy może cechować się mniejszą
energochłonnością niż układ kriogeniczny. Najważniejsze rezultaty analiz przedstawiono
w artykule.
Pełna wersja
Analiza porównawcza produkcji tlenu w tlenowni kriogenicznej i hybrydowej
Cena:6.00PLN
15. Stanowisko badawcze układu mikrokogeneracyjnego na bazie bezkorbowego silnika stirlinga
Leszek Remiorz, Anna Skorek-Osikowska
Streszczenie
Artykuł opisuje stanowisko badawcze układu mikrokogeneracyjnego na
bazie bezkorbowego silnika Stirlinga, zbudowane w Instytucie Maszyn i Urządzeń
Energetycznych Politechniki Śląskiej. W pracy scharakteryzowano silnik Stirlinga będący
integralną częścią zbudowanego stanowiska, a także pozostałe komponenty zintegrowanego
układu. Pokazano schemat i przedstawiono możliwości pomiarowe stanowiska.
Scharakteryzowano również potencjał wykorzystania tego typu układów do zasilania
w ciepło i energię elektryczną odbiorców. Oszacowano efekty ekologiczny i ekonomiczny
na przykładzie wybranego budynku.
Pełna wersja
Stanowisko badawcze układu mikrokogeneracyjnego na bazie bezkorbowego silnika stirlinga
Cena:6.00PLN
16. Wytwarzanie energii w blokach gazowo – parowych – bezpieczeństwo i przewaga ekologiczna
Arkadiusz Kamiński, Paweł Koziczyński
Streszczenie
Gospodarka światowa stopniowo podnosi się z kolan po niedawnym
kryzysie. Niezależnie od zakładanego scenariusza rozwoju, eksperci przewidują dalszy
wzrost zapotrzebowania na energię pierwotną. W Polsce, gdzie w 2012 r. około 89 %
energii elektrycznej wyprodukowano z węgla, gaz ziemny może stać się najbardziej
faworyzowanym paliwem. W niniejszej pracy przedstawiono bieżącą i prognozowaną
sytuację energetyczną w Polsce oraz pokazano miejsce i status energetyki opartej na
gazie ziemnym. Zaprezentowano szanse i zagrożenia związane z szerszym
wykorzystaniem gazu ziemnego w krajowej energetyce. Omówiono także podstawowe
parametry i uwarunkowania bloku gazowo-parowego o mocy elektrycznej 463 MW na
przykładzie inwestycji PKN ORLEN S.A. we Włocławku. Za cel postawiono próbę
wykazania, że spośród źródeł konwencjonalnych, energetyka gazowa wraz
z kogeneracją jest obecnie najlepszym rozwiązaniem pod względem kompromisu
pomiędzy bezpieczeństwem energetycznym a ochroną środowiska, co daje znaczną
przewagę ekologiczną.
Pełna wersja
Wytwarzanie energii w blokach gazowo – parowych – bezpieczeństwo i przewaga ekologiczna
Cena:6.00PLN
17. Możliwości dostosowania istniejących bloków gazowo-parowych do utylizacji gazu niekonwencjonalnego w tym gazu łupkowego
Paweł Ziółkowski, Janusz Badur
Streszczenie
W pracy omówiono modyfikację turbiny gazowej dostosowując ją do
spalania gazu niekonwencjonalnego. Rozpatrzono aspekty termodynamiczne utylizacji
gazu łupkowego we wspomnianej instalacji. W oparciu o analizy termodynamiczne
określono sprawność obiegu gazowo-parowego. Analiza obiegu cieplnego została
przeprowadzona za pomocą kodów CFM. Motywacją do podjęcia niniejszej pracy jest
potrzeba dywersyfikacji źródeł energii w tym również opartych na gazie łupkowym.
Pełna wersja
Możliwości dostosowania istniejących bloków gazowo-parowych do utylizacji gazu niekonwencjonalnego w tym gazu łupkowego