1. Eksploatacja podsystemu wytwórczego w Polsce w latach 1995-2010
Power generation system exploitation in poland in the years 1995-2010
Henryk Kaproń, Zbigniew Połecki
Streszczenie
W artykule dokonano analizy pracy elektrowni i elektrociepłowni w polskim systemie elektroenergetycznym
w latach 1995 – 2010. W tym względzie przedstawiono w sposób głównie tabelaryczny wielkość zapotrzebowania na energię
elektryczną, wielkość generacji energii w polskim systemie wytwórczym, strukturę źródeł, sprawność wytwarzania
w funkcji lat eksploatacji. Przy analizie tych ostatnich zaprezentowano również wiek elektrowni i elektrociepłowni i stopień
ich amortyzacji.
Pełna wersja
Eksploatacja podsystemu wytwórczego w Polsce w latach 1995-2010
Cena:6.00PLN
2. Monitorowanie jako narzędzie wspomagające zarządzanie energią
Monitoring as a supporting tool for energy management
Kazimierz S. Bieliński
Streszczenie
W pracy przedstawiono ogólną koncepcję czynnego (aktywnego) monitorowania, jako narzędzia wspomagającego
w zarządzaniu energią w przedsiębiorstwach. Wskazano różnicę między monitorowaniem czynnym i biernym oraz
podkreślono wagę monitorowania czynnego w skutecznym zarządzaniu energią.
Pełna wersja
Monitorowanie jako narzędzie wspomagające zarządzanie energią
Cena:6.00PLN
3. Analiza czynników wpływających na ekonomiczną efektywność elektrowni jądrowej
The analysis of factors having an impact on economic viabilty of nuclear power plant
Marcin Jaskólski
Streszczenie
W artykule omówiono podstawowe czynniki, które mają wpływ na opłacalność elektrowni jądrowej. Jej efektywność
ekonomiczną badano za pomocą wskaźników w postaci zaktualizowanej wartości netto inwestycji (NPV) i uśrednionego
jednostkowego kosztu energii elektrycznej (LCOE). Obliczono także jednostkowy koszt wytwarzania energii elektrycznej
w trakcie spłaty zobowiązań kredytowych (COE1) i po okresie spłaty (COE2). Przeprowadzono analizę zmian
NPV w zależności od ceny energii elektrycznej. Obliczenia sporządzono dla trzech różnych wartości wskaźnika jednostkowych
nakładów inwestycyjnych, trzech wartości oprocentowania kapitału oraz dwóch wartości stopnia wyzyskania mocy
zainstalowanej (capacity factor). Do analizy wybrano elektrownię jądrową z reaktorami wodnymi ciśnieniowymi (PWR)
o łącznej mocy zainstalowanej elektrycznej równej 3200 MW. Na potrzeby analizy opracowano metodykę kalkulacji kosztów,
przystosowaną do obliczeń dla elektrowni jądrowej, dotychczas stosowanej w gospodarce elektroenergetycznej.
Pełna wersja
Analiza czynników wpływających na ekonomiczną efektywność elektrowni jądrowej
Cena:6.00PLN
4. Różne wartości mocy biernej w układzie elektrycznym zasilanym napięciem odkształconym
Different values of reactive power in electrical system with distorted voltage
Sławomir Bielecki
Streszczenie
Przepływ mocy biernej jest immanentną cechą układów elektrycznych z elementami reaktancyjnymi, przyłączonych
do źródeł energii o charakterze sinusoidalnym. Ograniczenie przepływów mocy biernej zostało uznane w krajowym
akcie normatywnym za jeden z rodzajów przedsięwzięć, służących poprawie efektywności energetycznej. Współcześnie,
w sieciach zasilających coraz powszechniejszym zjawiskiem są przebiegi odkształcone napięcia zasilającego. Ilościowe
określenie wielkości przepływów mocy biernej w takich obwodach może okazać się problematyczne ze względu na różnice
definicyjne samego pojęcia. W artykule przedstawiono względne różnice obliczonych wartości mocy biernej według wybranych
koncepcji teorii mocy dla obwodu trójfazowego z symulowanymi przebiegami odkształconymi.
Pełna wersja
Różne wartości mocy biernej w układzie elektrycznym zasilanym napięciem odkształconym
Energy efficiency evaluation of high–pressure regenerative heater of heating block of heat and power station
Bogdan Pojawa, Piotr Strumski
Streszczenie
Do głównych urządzeń wchodzących w skład typowego bloku ciepłowniczego BC–50 elektrociepłowni należą
między innymi podgrzewacze regeneracyjne wysokoprężne. Przeznaczone są do podgrzewania wody zasilającej kocioł parowy
w części wysokoprężnej bloku ciepłowniczego. Czynnikiem grzewczym jest para przegrzana pochodząca z nieregulowanych
upustów pary w części wysokoprężnej turbiny parowej. Podczas wymiany ciepła zachodzącej w podgrzewaczach
bardzo istotną rolę stanowi ciepło skraplania pary. Przedstawione w artykule badania dotyczą oceny efektywności energetycznej
pracy przedmiotowych podgrzewaczy. Badania przeprowadzono w aspekcie wykorzystania ciepła skraplania pary
podczas wymiany ciepła zachodzącej w podgrzewaczach oraz możliwości zoptymalizowania ich pracy. Do badań wykorzystano
wyniki pomiarów zarejestrowanych przez system pomiarowo–rejestrujący, wybranego bloku ciepłowniczego elektrociepłowni.
6. Ekologiczne korzyści spalania węgla w atmosferach modyfikowanych tlenem
Ecological advantages of coal combustion in oxygen-enriched atmospheres
Monika Zajemska, Henryk Radomiak
Streszczenie
W artykule podjęto problematykę prognozowania efektów ekologicznych procesu spalania węgla kamiennego
w atmosferach modyfikowanych tlenem. Wielkość stężenia wybranych produktów spalania oszacowano przy użyciu metod
numerycznych. Warunki brzegowe sformułowano w oparciu o dane uzyskane w ramach badań eksperymentalnych. Analizowanym
obiektem był 0,1 MW pilotażowy kocioł fluidalny CFB. Symulacje numeryczne wykonano przy użyciu profesjonalnego
oprogramowania CHEMKIN-PRO. Plik chemiczny obejmował 46 związków i pierwiastków chemicznych oraz 152
reakcje chemiczne. Obliczenia przeprowadzono dla różnych atmosfer gazowych. W ramach obliczeń wyznaczono 46 produktów
spalania. Szczegółowej analizie poddano wybrane produkty spalania, a mianowicie CO2, CO, SO2 i NO. Przeprowadzone
symulacje komputerowe dowiodły, że wykorzystanie metod numerycznych do przewidywania produktów spalania
stanowi nieodłączny i niezastąpiony element badań. Ze względu na ograniczenia techniczne i pomiarowe nie jest bowiem
możliwa szczegółowa analiza złożonych zagadnień związanych z procesami spalania. Uzyskane wyniki obliczeń wskazują,
że stężenia wybranych produktów spalania zależą silnie od składu atmosfery gazowej.
Pełna wersja
Ekologiczne korzyści spalania węgla w atmosferach modyfikowanych tlenem
Cena:6.00PLN
7. Produkcja energii elektrycznej o ujemnym wskaźniku emisji dwutlenku węgla
Electricity production with negative carbon dioxide emission
Łukasz Bartela, Dorota Mikosz
Streszczenie
W artykule przedstawiono wyniki analizy mającej na celu wykazać możliwości uzyskiwania tzw. emisji ujemnych
dwutlenku węgla przy produkcji energii elektrycznej w dużych blokach energetycznych. Podstawą takich rozważań jest
tzw. bilans zerowy dwutlenku węgla pochłanianego przez roślinę podczas procesu fotosyntezy, a następnie generowanego
podczas jej spalania. Dla uzyskania ujemnych wartości dla zdefiniowanego w treści artykułu wskaźnika emisji jednostkowej
warunkiem koniecznym jest prowadzenie procesu separacji oraz składowania dwutlenku węgla. W artykule przedstawiono
rezultaty analizy przeprowadzonej dla układu o mocy brutto wynoszącej 900 MW. Założono, że blok jest zintegrowany
z układem separacji membranowej. Wskaźniki emisji jednostkowych badano dla różnych udziałów masowych biomasy
współspalanej z węglem oraz różnych stopni odzysku generowanego dwutlenku węgla. Dodatkowo określono wartości dla
energetycznych wskaźników pracy elektrowni, tj. sprawności kotła, wskaźników potrzeb własnych, czy też sprawności wytwarzania
energii elektrycznej netto.
Pełna wersja
Produkcja energii elektrycznej o ujemnym wskaźniku emisji dwutlenku węgla
Cena:6.00PLN
8. Straty przenikania ciepła w sieci ciepłowniczej w różnych warunkach eksploatacyjnych
Heat losses of the district heating network during different operational conditions
Adam Smyk, Zbigniew Pietrzyk
Streszczenie
Jednym z istotnych elementów efektywności energetycznej w systemach ciepłowniczych jest poprawa sprawności
przesyłania ciepła poprzez zmniejszenie strat przesyłania ciepła, powstających na drodze jego transportu ze źródeł do
odbiorców. Straty ciepła w sieci ciepłowniczej są również istotnym czynnikiem wpływającym na wyniki ekonomiczne
przedsiębiorstwa ciepłowniczego a także na cenę ciepła loco odbiorca. Z tego względu są szczegółowo analizowane w każdym
systemie ciepłowniczym. Na ogół wielkość strat ciepła określana jest poprzez porównanie zakupu i sprzedaży ciepła
w określonym przedziale czasu (miesiąc, rok). Metoda ta pozwala jedynie analizować globalne straty w systemie. Głównym
źródłem strat ciepła są straty jego przenikania przez izolację rurociągów. Zależą one od wielu czynników jak: stan techniczny,
wiek, średnica, technologia sieci a także parametry czynnika grzewczego oraz warunki zewnętrzne. Do prowadzenia
szczegółowych analiz zmienności strat przenikania ciepła należy korzystać ze wskaźników strat jednostkowych, uzależnionych
od warunków klimatycznych i parametrów nośnika ciepła
W artykule zaprezentowano model bilansowy wyznaczania strat ciepła w rozległej sieci ciepłowniczej oraz wskazano możliwości
ograniczenia strat poprzez racjonalną eksploatację systemu ciepłowniczego.
Pełna wersja
Straty przenikania ciepła w sieci ciepłowniczej w różnych warunkach eksploatacyjnych
Measurement based determination of seasonal boiler efficiency
Henryk Foit, Piotr Lubina
Streszczenie
W artykule przedstawiono ogólnie sposób pomiarowego wyznaczenia sprawności sezonowej kotła. Metoda
pomiarowego wyznaczenia sprawności sezonowej kotła podana jest w PN-EN ISO 13790:2009. W niniejszym artykule
pokazano rozszerzenie sposobu zawartego w normie, w postaci trzech innych (od podanych w normie) metod obliczania
współczynnika średniego obciążenia kotła. Przedstawiono również alternatywne względem normy metody określania ilości
zużytego paliwa.
Pełna wersja
Pomiarowe oznaczanie sezonowej sprawności kotła
Cena:6.00PLN
10. Badanie in situ sprawności odzysku ciepła z powietrza wentylacyjnego w domu jednorodzinnym
Eficiency of heat recovery from ventilating air in single family house in situ test
Maria Hurnik
Streszczenie
W artykule przedstawiono wyniki pomiarów diagnostycznych instalacji wentylacyjnej z odzyskiem ciepła
w domu jednorodzinnym. Obiektem badań był dom wybudowany w technologii tradycyjnej w 1999 r. W trakcie termomodernizacji
dom wyposażono w instalację wentylacyjną z odzyskiem ciepła. Centrala wentylacyjna z rekuperatorem oraz
przewody rozprowadzające powietrze zlokalizowane są na nieogrzewanym poddaszu. Wykonano pomiary poprawności rozdziału
powietrza wentylacyjnego oraz sprawności odzysku ciepła w rekuperatorze i całej instalacji wentylacyjnej.
Analizując dane z różnych okresów pomiarowych, uzyskano powtarzalne wyniki badań, które wskazują na poprawność przyjętej
metody i możliwość jej zastosowania w diagnostyce instalacji wentylacyjnych z odzyskiem ciepła. Dokonano oceny
instalacji oraz wskazano możliwości poprawy jej efektywności działania.
Pełna wersja
Badania in-situ sprawności odzysku ciepła z powietrza wentylacyjnego w domu jednorodzinnym
Cena:6.00PLN
11. Dokładność wyznaczania charakterystyki energetycznej budynków na podstawie krótkich pomiarów
Accuracy of determining the energy performance of buildings based on short measurements
Aleksandra Specjał
Streszczenie
Zgodnie z Dyrektywą w sprawie charakterystyki energetycznej budynków, charakterystyka energetyczna
budynku wykonana na podstawie przeprowadzonych pomiarów może być alternatywą dla charakterystyki energetycznej
wykonywanej metodami obliczeniowymi. Jednak warunkiem koniecznym jest, aby metoda wykonania charakterystyki pomiarowej
była stosunkowo prosta, oparta na krótkich pomiarach w rzeczywistym obiekcie, możliwa do zastosowania
w środowisku audytorów energetycznych. Zużycie ciepła na potrzeby ogrzewania i wentylacji jest jednym z głównych
składników charakterystyki energetycznej. W artykule przedstawiono możliwość zastosowania metody sygnatury energetycznej
do określenia sezonowego zużycia ciepła do ogrzewania i wentylacji na podstawie pomiarów przeprowadzonych
w budynku. Obliczenia przeprowadzono dla zamieszkałego budynku wielorodzinnego, dla danych pomiarowych uzyskanych
w sezonie grzewczym. Analizowano od czego zależy niepewność wyznaczania sezonowego zużycia ciepła na podstawie
krótkich pomiarów. Celem analizy było sporządzenie wytycznych dla wyznaczania sezonowego zużycia ciepła dla ogrzewania
i wentylacji budynku mieszkalnego wielorodzinnego w sezonie grzewczym na podstawie krótkich pomiarów in situ.
Pełna wersja
Dokładność wyznaczania charakterystyki energetycznej budynków na podstawie krótkich pomiarów
Cena:6.00PLN
12. Analiza numeryczna dopalania i schładzania gazów technologicznych z pieca elektrycznego w hutnictwie miedzi
Numerical analysis of afterburning and cooling of the process gases from an electric furnace at a copper plant
Adam Milejski, Henryk Rusinowski
Streszczenie
W hutnictwie miedzi produktem ubocznym są gazy technologiczne o niskich wartościach opałowych, wysokiej
temperaturze i znacznym zapyleniu. Gazy te przed skierowaniem do atmosfery muszą zostać dopalone, schłodzone
i odpylone. Niska zawartość składników palnych w tych gazach stwarza problemy przy ich dopalaniu. Z uwagi na parametry
procesu odpylania konieczne jest precyzyjne kontrolowanie temperatury gazów przed odpylnią. Ważnym problemem jest
również zagospodarowanie powstającego podczas schładzania gazów technologicznych ciepła odpadowego. Dla racjonalizacji
dopalania i schładzania gazów tego rodzaju należy dysponować dokładnym opisem matematycznym zachodzących procesów.
Wymaga to opracowania modelu matematycznego opisującego najważniejsze zjawiska towarzyszące utylizacji gazów
technologicznych. W niniejszej publikacji przedstawiono model matematyczny zagospodarowania gazów powstających
podczas redukcji żużla z pieca zawiesinowego w piecu elektrycznym. Do opracowania modelu wykorzystano oprogramowanie
Ansys. Uwzględnia on najważniejsze zjawiska zachodzące w komorze dopalania i w chłodnicach wodnych otaczających
dolną część komory. Wykorzystując opracowany model przeprowadzono obliczenia symulacyjne dla przykładowego strumienia
gazów z pieca elektrycznego w celu wyznaczenia obszaru dopalania tlenku węgla i strumienia ciepła przekazywanego
wodzie chłodzącej. Zaprezentowano uzyskane wyniki i sformułowano wnioski.
Pełna wersja
Analiza numeryczna dopalania i schładzania gazów technologicznych z pieca elektrycznego w hutnictwie miedzi
Mathematical modeling of molten carbonate fuel cell – a review
Marcin Wołowicz, Jarosław Milewski, Andrzej Miller
Streszczenie
W artykule zaprezentowano przegląd technik modelowania węglanowych ogniw paliwowych. Uwzględniono
takie parametry jak: napięcie rzeczywiste, napięcie maksymalne, straty aktywacji, straty koncentracji, straty na katodzie
i anodzie ogniwa, straty ogniwa w ujęciu całościowym. Modelowanie matematyczne ogniwa paliwowego jest bardzo interdyscyplinarnym
zadaniem. Obecnie badania nad ogniwami paliwowymi MCFC są ukierunkowane na poprawę ich parametrów
poprzez zmniejszenie występujących w nich strat. Aktualnie stosowane modele ogniw paliwowych opierają się na równaniu
określającym wpływ gęstości prądu na napięcie generowane przez ogniwo.
14. Analiza stanowisk interesariuszy projektu „Budowa podziemnego magazynu gazu Kosakowo”
The analysis of stakeholder positions in a project "construction of an underground gas warehouse kosakowo"
Marcin W. Staniewski
Streszczenie
Zarządzanie przedsiębiorstwem wymusza uwzględnianie szerokiego spektrum jego działania. Oznacza to, że
kadra kierownicza nie może koncentrować się jedynie na realizacji celów przedsiębiorstwa wytyczanych przez jego właścicieli,
zarząd itp., lecz koniecznym staje się także uwzględnianie celów innych grup interesów, zwanych szeroko interesariuszami.
Mowa tu o wszelkich grupach, które mogą oddziaływać na realizację celów przedsiębiorstwa lub też mogących podlegać
oddziaływaniu w związku z realizacją tych celów. Niejednokrotnie liczne i silne relacje powstające między różnymi
grupami interesu a przedsiębiorstwem powodują, że teoria interesariuszy zyskuje coraz większe zainteresowanie w ramach
zarządzania przedsiębiorstwami. Obserwowane ostatnio działania firm zagranicznych, poszukujących gazu łupkowego na
terenie Polski, bardzo aktywnych w pozyskiwaniu akceptacji społecznej dla swojej działalności, zwiększają zainteresowanie
tą tematyką także w branży energetycznej.
Celem niniejszego artykułu jest przedstawienie efektu końcowego analizy interesariuszy, projektu pn. „Budowa podziemnego
magazynu gazu Kosakowo”, tj. stanowisk interesariuszy uznanych jako strategicznych i ważnych. Praktyka pokazuje, że
zarządzanie interesariuszami jest koniecznym wymogiem w działalności gospodarczej, niezmiernie istotnym dla skutecznego
zarządzania projektem na każdym etapie jego realizacji.
Pełna wersja
Analiza stanowisk interesariuszy projektu „Budowa podziemnego magazynu gazu Kosakowo”
Cena:6.00PLN
15. Evaluation of the technical and economic consequences of selected operational works performed in rural low voltage electric power networks
Ocena skutków technicznych i ekonomicznych wybranych prac eksploatacyjnych wykonywanych na wiejskich sieciach elektroenergetycznych niskiego napięcia
Jan C. Stępień
Streszczenie
The article describes the type of planned operational works conducted on rural low voltage electric power lines,
during which the lines are disconnected. The results are presented of research and statistical assessment of the value of the
times when the lines are disconnected and electric power is not supplied to consumers. According to the results of research
conducted most frequently connections of new electric power consumers are made or their modernisation is undertaken.
Such works are performed with electric power lines either disconnected or with live voltage. The conducted analysis
compares the times and the costs of the performance of works in both cases.
Pełna wersja
Evaluation of the technical and economic consequences of selected operational works performed in rural low voltage electric power networks
Cena:6.00PLN
16. Analysis of operating conditions for high performance heat exchanger with the finned elliptical tube
Analiza warunków pracy elementów ciśnieniowych kotła parowego
Stanisław Łopata, Paweł Ocłoń
Streszczenie
The analysis of the hydraulic and thermal performance of the high performance heat exchanger, with the finned
elliptical tubes is presented in this paper. The thermal and hydraulic performance of this type of heat exchangers strongly
depends on the flow distribution inside the tubes of heat exchanger. However, due to the compact size of these types of heat
exchangers, it is difficult to ensure the uniform flow velocities inside all the tubes. The value of flow velocity influences the
heat transfer conditions inside the device. The actual value of the mass flow rate for an individual tube may differ
significantly from its designed value. If the differences in the flow velocities inside the tubes are large, then the tubes of heat
exchanger are exposed to the significant thermal loads. This can cause the large effort of the tube material and may lead to
the fracture of tube due to exceeding the allowable stress limits. In this work, the coupled flow, thermal and structural
analyses of the heat exchanger are conducted. The zones and the location of the improper flow conditions are indicated. The
structural analysis of the high performance heat exchanger is carried out in order to point out the tubes, where the allowable
stresses are exceeded.
Pełna wersja
Analysis of operating conditions for high performance heat exchanger with the finned elliptical tube
Cena:6.00PLN
17. Numerical calculation of static pressure in turbine interblade passage
Obliczenia numeryczne ciśnienia statycznego w przestrzeni międzyłopatkowej turbiny gazowej
Piotr Wais
Streszczenie
The thermal performance and power output of gas turbines depend on the inlet gas velocity and temperatures.
Increasing the gas turbine performance reduces the amount of fuel and limits the cost of the energy output by the turbine
shaft. To reach the aim and design the efficient gas turbine the analysis and investigation of the turbine component are supported
by numerical method. In the paper, a numerical modeling of air flow in turbine blade cascade is presented and a static
pressure is investigated in the blade passage. The static pressure affects the secondary flow that extracts energy from the fluid
and causes additional losses. Fully developed flow in a wind tunnel with its turbine blades are taken in consideration and
resolved by means of commercial program. Two turbulence models are applied: k - E model considered the industry
standard model and SST model with fully turbulent flow condition, more accurate for flows with strong separation condition.
For each turbulence version, 3D model of turbine blade cascade is prepared and calculations are run for different meshes.
Achieved numerical results of pressure at turbine blade surface are compared with values obtained from experiments for
turbine blade cascade. The computation time and the results received after calculation process are the main criteria for model
selection. The aim of paper is to validate the numerical model taking in consideration some main model parameters.
Pełna wersja
Numerical calculation of static pressure in turbine interblade passage
Cena:6.00PLN
18. Determination of kinetic parameters of pulverized coal in drop tube test facility
Określanie parametrów kinetycznych pyłu węglowego za pomocą „rury opadowej”
František Hopan, Zuzana Mikulová, Jiří Horák
Streszczenie
Thermokinetic description of coal combustion is a very complex process and its detailed description is very
difficult due to composition of coal and different process conditions. The Drop Tube Test Facility enables observation
of thermokinetics of heterogeneous oxidation of pulverized coal and subsequent determination of kinetic parameters from
the experimental results. From this point of view, quite simple relations can be calculated for a specific type of fuel.
These relations are suitable for proposals of new modern construction of burners and boilers.
Pełna wersja
Determination of kinetic parameters of pulverized coal in drop tube test facility