W artykule omówiono regulacje unijne wpływające na funkcjonowanie sektora elektroenergetycznego, szczególnie na funkcjonowanie źródeł wytwarzana energii elektrycznej. Wady i zalety stosowania poszczególnych paliw oraz wykorzystanie odnawialnych źródeł energii (OZE) określają kierunki rozwoju elektroenergetyki. Przedstawiono wizję przyszłości elektroenergetyki m.in. wg Raportu „Power Choices”, Polityki energetycznej Polski do 2030 roku i innych dostępnych opracowań. Energetyka wkracza obecnie w okres przebudowy jej struktury zarówno po stronie popytowej, jak i podażowej. Stwarza to spore problemy w opracowaniu długoterminowych bilansów mocy i energii elektrycznej dla potrzeb planowania Krajowego Systemu Elektroenergetycznego (KSE). Przedstawiono metodykę analizy scenariuszowej rozwoju systemowych źródeł wytwórczych.

Przy obliczaniu kosztów wytwarzania energii elektrycznej wyznacza się jednostkowy koszt produkcji. Są stosowane różne zależności, niemniej jednak pewne założenia metodyczne są wspólne: należy uwzględnić cały okres „życia” obiektu, obejmujący czas budowy i eksploatacji; koszty powinny obejmować całość poniesionych nakładów inwestycyjnych (oraz ewentualne koszty związane z likwidacją obiektu) i kosztów eksploatacyjnych wraz z kosztami oddziaływania na środowisko; wszystkie wartości, nakładów, kosztów, efektów produkcyjnych powinny zostać sprowadzone do wspólnego momentu czasowego z wykorzystaniem rachunku dyskonta. W artykule przedstawiono metodykę, założenia i wyniki uzyskane w dostępnych analizach kosztów wytwarzania energii elektrycznej, wykonanych stosunkowo niedawno, wraz z próbą ich oceny.

Polityka energetyczna Unii Europejskiej, jak również Polski nadaje odnawialnym źródłom energii wysoki priorytet promocji. UE dąży do osiągnięcia 20% udziału energii ze źródeł odnawialnych w zużyciu końcowym brutto w roku 2020. Cel ten został określony w dyrektywie 2009/28/WE w sprawie promowania stosowania energii ze źródeł odnawialnych. Przyjęte na podstawie dyrektyw krajowe mechanizmy wsparcia sprawiają, że źródła te rozwijają się dynamicznie, a nowe obligatoryjne cele wyznaczone krajom członkowskim w dyrektywie znacząco ugruntowują pozycję źródeł wykorzystujących zasoby odnawialne na rynku energii na kolejną dekadę. Wśród technologii wykorzystujących zasoby odnawialne w ostatnim czasie obserwuje się dynamiczny rozwój energetyki wiatrowej. W UE przekroczono obecnie poziom 94000 MW mocy zainstalowanej w elektrowniach wiatrowych, często elektrownie wiatrowe lokalizowane są również na obszarach morskich. W artykule przedstawiono polityki oraz mechanizmy wsparcia rozwoju energetyki wiatrowej, przedstawiony został także stan obecny oraz perspektywa rozwoju do roku 2020.

W artykule omówiono środki techniczne służące poprawie niezawodności zasilania odbiorców przyłączonych do sieci dystrybucyjnych średnich napięć, w podziale na działania zmierzające do zmniejszenia: czasu pojedynczej przerwy, liczby przerw oraz wyłączonej mocy odbiorców przyłączonych do sieci. Przedstawiono koncepcję poprawy niezawodności zasilania odbiorców. Na przykładzie modelowej sieci średnich napięć przeprowadzono ocenę niezawodności zasilania określonej struktury sieci z uwagi na przedstawione metody służące poprawie niezawodności zasilania odbiorców z sieci dystrybucyjnych średnich napięć.

Artykuł dotyczy fragmentu działań, przewidzianych do realizacji w trybie awaryjnym przez dyspozytorów spółek dystrybucyjnych, w celu ograniczania deficytu mocy w krajowym systemie elektroenergetycznym. Działania te mają polegać na okresowych wyłączeniach linii średniego napięcia według wcześniej przygotowanych harmonogramów. Głównym kryterium oceny takich harmonogramów jest ich skuteczność. Autorzy przedstawiają wyniki badań wpływu wybranych czynników na poziom kosztów strat ponoszonych przez odbiorców zasilanych z wyłączanych linii.

Zdolność przewidywania i objaśniania występowania ekstremów cenowych na rynku bilansującym jest istotna z punktu widzenia bezpieczeństwa systemu energetycznego oraz ograniczania ryzyka cenowego spółek wytwórczych i sprzedażowych, optymalizujących produkcję i zapotrzebowanie na rynku dnia następnego i rynku dnia bieżącego. W artykule przedstawiona jest metoda identyfikacji ekstremów cenowych na rynku bilansującym w Polsce. Ekstrema cenowe zostały zdefiniowane, jako silne odchylenia cen energii na rynku bilansującym od cen energii wyznaczonych przez model regresji liniowej. Do modelowania ekstremów cenowych wykorzystano model addytywnej regresji logistycznej, uwzględniający wyniki modelu fundamentalnego popytu i podaży na polskim rynku energii elektrycznej. Zidentyfikowano i opisano główne czynniki wpływające na występowanie ekstremów cenowych oraz zaproponowano strategię ograniczania ryzyka cenowego opartą o przedstawione modele.

Zasadniczym celem niniejszego artykułu było zbudowanie, a następnie przeanalizowanie utworzonych rankingów spółek dystrybucyjnych. Za kryteria rankingów przyjęto zadłużenie oraz rentowność badanych przedsiębiorstw. Wykorzystano tu także metody porządkowania liniowego, takie jak metodę bezwzorcową sum i metodę wzorcową Hellwiga. Kolejnym etapem, przeprowadzonego w ramach artykułu badania było porównanie sytuacji finansowej wytypowanych przedsiębiorstw sektora energetycznego, działających na krajowym rynku energii. W analizie wykorzystano wybrane wskaźniki finansowe. Dane do przeprowadzonego badania zostały zaczerpnięte ze sprawozdań finansowych spółek dystrybucyjnych.

Przedstawiono jednowymiarowe modele autoregresji i średniej ruchomej do sporządzania krótkoterminowych prognoz zapotrzebowania na moc. Szeregi czasowe obciążeń wykazują trend oraz trzy okresy wahań sezonowych: roczny, tygodniowy i dobowy, co komplikuje budowę modelu prognostycznego. W celu uproszczenia zadania szereg czasowych poddano dekompozycji stosując dwa podejścia. Pierwsze polega na wydzieleniu odrębnych szeregów dla każdej godziny doby. Drugie podejście wykorzystuje regresję lokalną (LOESS) do dekompozycji szeregu na trend, składową sezonową i błąd. Niestacjonarny charakter szeregów zdekomponowanych wymusza zastosowania zintegrowanego modelu ARMA. Dokładność proponowanych metod porównano na przykładach aplikacyjnych z dokładnością modelu opartego na sieci neuronowej.

W artykule została zaprezentowana metoda prognozowania zmian jakości energii elektrycznej w węźle PWP wykorzystująca neuronowe estymatory wartości chwilowych napięć i prądów. Pozwala ona na określenie ilościowego udziału dostawcy energii oraz poszczególnych jej odbiorców w całkowitym zaburzeniu napięcia w analizowanym węźle sieci. Przedstawiono wyniki badań modelowych i symulacyjnych oraz zaprezentowano przykładowe wyniki badań doświadczalnych, uzyskanych w rzeczywistej sieci dystrybucyjnej zasilającej odbiorcę przemysłowego.

W oparciu o opracowany model matematyczny układu laser – włókno światłowodowe występujące w kablu OPGW albo OPCC – detektor (scharakteryzowany w pracy [10]), w którym na zmianę polaryzacji propagowanego światła mają wpływ następujące czynniki: polaryzacja źródła światła, dwójłomność włókna światłowodowego, zewnętrzne pole magnetyczne przewodu fazowego linii elektroenergetycznej. Korzystając z wyników symulacji komputerowej przeprowadzonej dla różnych długości przewodów fazowych linii elektroenergetycznych wysokiego napięcia oraz dla różnych typów jednomodowych światłowodów telekomunikacyjnych, które mogą być stosowane w kablach OPGW i OPCC, sformułowano ogólne wnioski dotyczące wpływu pola magnetycznego na dyspersję polaryzacyjną – PMD. Dodatkowo przeprowadzono eksperyment, który potwierdził wnioski wynikające z symulacji komputerowej.

Wykorzystanie odnawialnych źródeł energii (OZE) jest niezbędne, aby wywiązać się z wymogów jakie nakłada UE na nasz kraj, jak również wpływa na zmniejszenie wykorzystania paliw kopalnych, redukcję zanieczyszczeń do atmosfery oraz na zmniejszenie ilości odpadów. Aktualny stan zaawansowania technologii energetycznych pozwala na wykorzystanie biomasy jako jednego z podstawowych paliw alternatywnych. W prezentowanej pracy przedstawiono aspekt ekologiczny stosowania biomasy drzewnej jako paliwa w kotle energetycznym. Wykonano badania fizykochemiczne dwóch rodzajów peletów dostępnych na rynku paliw oraz przeprowadzono analizę gazowych produktów spalania. Eksperyment potwierdził niskoemisyjny charakter spalania badanych peletów.

The basis for power supply industry programming in a market economy should be the principle of sustainable development, which must take into account maintaining an adequate level of energy security on the one hand, and the aim to preserve the maximum degree of non-renewable resources on the other hand. Therefore, the overriding aim should be a strive to meet the current and prospective demand for energy and fuel, in conjugation with the diversification of sources of access to technology and their manufacturing and delivery, while maintaining ownership. One of the most important conditions for the proper functioning of power engineering is not only the efficiency of current management but also the process of rational decision-making regarding planning. The accuracy of decision making influences, inter alia, the future development of the power engineering sector, its market share and capacity to generate profits for the national economy. The development of power engineering results from the implementation of specific investment projects, both new and replacement. Investing is a long term process which requires accumulating the capital necessary to finance the initial investment, which should yield a positive result with a delay. The general problems of investment process in the power supply industry are presented.

The aim of the paper is to develop, evaluate and compare forecasting models for the market price of steam coal. Since 88% of electrical energy in Poland is obtained from coal, which additionally constitutes over 50% of its production costs, the authors investigated the possibility of forecasting steam coal prices. Forecasting will refer to Russian export coal price in the Baltic ports, as there is no coal benchmark price for Poland. Modelling and forecasting coal prices was conducted for the period 2003-2011 using monthly and quarterly data and a wide range of econometric time series models, including linear and nonlinear models as well as one-dimensional and simultaneous equations models. The following variables were taken into consideration: prices of other energy sources, energy demand, prices of CO2 emission permissions and the leading economic index. The tools used in the analysis will allow not only to forecast but also to evaluate the influence of given variables on the coal prices. The methodology used made it possible to adopt forecast horizons of 1 and 2 quarters (up to 6 months), which corresponds to operational activity of both coal importers and exporters.