1. Rola rynku instrumentów finansowych w zarządzaniu ryzykiem cenowym energii elektrycznej
The role of financial instruments market in electricity price risk management
Mariusz Kaleta
giełda energii, kontrakty futures, rynek instrumentów pochodnych, strategie zabezpieczające
Streszczenie
Instrumenty pochodne są jednym ze standardowych narzędzi wykorzystywanych do zabezpieczania przed
wahaniami kursów instrumentów bazowych. Również większość dużych giełd energii elektrycznej prowadzi notowania instrumentów
pochodnych, najczęściej kontraktów futures, odnotowując systematyczny wzrost obrotów. Towarowa Giełda
Energii S.A. (TGE) uruchomiła rynek instrumentów finansowych RIF w roku 2015, jednak pomijając nieliczne transakcje
zawarte zaraz po uruchomieniu rynku, dotychczasowy obrót jest zerowy. W artykule wyjaśniono mechanizmy obrotu kontraktami
futures oraz typowe strategie zabezpieczające z punktu widzenia spółki obrotu. Następnie, dla kilku wariantów
liczbowych, przedstawiono analizę strategii proponowanych przez opracowany model wspomagający podejmowanie decyzji,
dotyczących zakupu kontraktów futures. Model został wykorzystany do wyznaczenia krańcowego kursu zakupu kontraktu
rocznego futures na 2016 rok przy różnych poziomach awersji do ryzyka, po przekroczeniu którego, przykładowa spółka
obrotu powinna zrezygnować z zakupu kontraktu. Okazuje się, że kursy te mogą być konkurencyjne w odniesieniu do notowań
indeksu TGe24 w latach 2015-2016. Oznacza to, że przy przyjętych założeniach, istnieją racjonalne przesłanki ekonomiczne
do obrotu kontraktami futures, a zatem brak zainteresowania stron obrotem musi mieć inne podłoże.
Pełna wersja
Rola rynku instrumentów finansowych w zarządzaniu ryzykiem cenowym energii elektrycznej
Cena:6.00PLN
2. Perspektywy energetyki węglowej w Polsce i w świecie
Perspectives of coal power technologies in poland and the world
Tadeusz Olkuski, Wojciech Suwała, Artur Wyrwa
produkcja energii elektrycznej, węgiel kamienny, bezpieczeństwo energetyczne, perspektywy
Streszczenie
Celem artykułu jest pokazanie znaczenia węgla w energetyce polskiej oraz światowej w perspektywie do 2040
roku. Autorzy w swoich analizach wykorzystali własne oryginalne prace i porównali je ze scenariuszami opracowanymi
przez Komisję Europejską. Przedstawiono produkcję węgla kamiennego w świecie ogółem oraz w poszczególnych krajach,
jego udział w produkcji energii elektrycznej, ceny - zarówno obecne jak i prognozowane - oraz krajowe prognozy wykorzystania
węgla w energetyce. Porównano wyniki scenariusza Referencyjnego opracowanego na zlecenie Komisji Europejskiej
z wykorzystaniem modelu PRIMES z wynikami własnych symulacji z wykorzystaniem modelu TIMES-PL dla różnych
ścieżek cen uprawnień CO2. Przy wysokich cenach uprawnień wykorzystywanie węgla będzie się zmniejszać we wszystkich
scenariuszach. Strategia energetyczna Polski zakłada, że węgiel będzie nadal dominującym paliwem wykorzystywanym do
wytwarzania energii elektrycznej. Polska jest krajem o bogatych zasobach węgla a wykorzystanie rodzimego paliwa gwarantuje
bezpieczeństwo energetyczne kraju. Niemniej jednak względny udział węgla będzie stopniowo malał.
Pełna wersja
Perspektywy energetyki węglowej w Polsce i w świecie
Cena:6.00PLN
3. Nowe formy przedsiębiorczości energetycznej w strukturze krajowego systemu elektroenergetycznego
New forms of power initiatives in structure of national power system
Praca jest dyskusją nad możliwościami wdrożenia zaprojektowanych w nowelizacji ustawy o OZE struktur
energetycznych: klastrów i spółdzielni. Zidentyfikowane zostały obszary ryzyka dla systemu elektroenergetycznego (SEE)
wynikającego z nieadekwatności projektowanych przepisów do rzeczywistej konstrukcji rynku energii elektrycznej w Polsce.
Przedstawiona została idea wprowadzenia nowych instytucji do prawa energetycznego nowelizacją ustawy o OZE oraz
geneza rozwoju tych struktur zarówno na terenie Polski jak i w Europie. W ramach pracy dokonano również analizy możliwości
rozwoju lokalnych systemów zasilania w oparciu o implementowane systemy wsparcia, porównano je z dostępną
literaturą wskazującą trendy światowe i wskazano możliwe konsekwencje wprowadzenia nowych form działalności energetycznych
do krajowego systemu elektroenergetycznego (KSE).
Pełna wersja
Nowe formy przedsiębiorczości energetycznej w strukturze krajowego systemu elektroenergetycznego
Cena:6.00PLN
4. Zmiana struktury zużycia energii w gospodarstwach domowych w kontekście stosowanych nośników energii
Change of energy consumption structure in households in context of used energy carriers
Aleksandra Górecka-Zbrońska, Daniel Zbroński
gospodarstwa domowe, nośniki energii, zużycie energii
Streszczenie
Oczekiwania mieszkańców krajowych gospodarstw domowych, których w 2015 r. było 13,4 mln, dotyczące
poprawy poziomu ich warunków bytowych, wymagają zapewnienia stałych źródeł przychodu i pewnych dostaw tanich nośników
energii. Roczne wskaźniki zużycia głównych nośników energii i tempa ich zmiany stosowane są w ocenie bieżącego
poziomu życia obywateli i jego prognozach. W pracy na podstawie danych GUS analizie poddano stosowane nośniki energii,
których zużycie w gospodarstwach domowych zestawiono w układzie globalnym dla Polski. Ponadto ustalono maksymalne
względne zmiany zużycia i maksymalne zmiany udziału zużycia oraz okresowe i roczne tempo zmian zużycia tych
nośników energii w gospodarstwach domowych na przestrzeni lat 2005-2015.
Pełna wersja
Zmiana struktury zużycia energii w gospodarstwach domowych w kontekście stosowanych nośników energii
Cena:6.00PLN
5. Współpraca symulatora złożonej sieci elektroenergetycznej niskiego napięcia z zewnętrznymi układami regulacji automatycznej
Real-time simulator of complicated low voltage electrical grid cooperation with external automatic regulation circuits
W artykule poruszono kwestię możliwości współpracy symulatora, pracującego w czasie rzeczywistym
z zewnętrznymi obiektami technicznymi tj. regulatorem napięcia i automatycznym kompensatorem mocy biernej. Podkreślono
tu znaczenie prezentowanego zagadnienia w związku z wzrastającą liczbą układów regulacji automatycznej w sieciach
elektroenergetycznych. Udowodniono również, że wiarygodne modelowanie rozpatrywanej sieci jest możliwe bez znajomości
algorytmów zastosowanych w układach regulacji. Przedstawiono wyniki badań wpływu pracy regulatora napięcia na
symulowaną sieć w odniesieniu do zmian obciążenia poszczególnych odcinków linii i generacji rozproszonej w wybranych
węzłach sieci. Analizowano również wpływ automatycznej kompensacji mocy biernej w wybranym węźle sieci w odniesieniu
do stanów statycznych i przejściowych. Zaprezentowano też wykonane stanowisko pomiarowe oraz odniesiono się do
problematyki sprzętowo-programowej, związanej z połączeniem symulatora z zewnętrznym obiektem technicznym.
Pełna wersja
Współpraca symulatora złożonej sieci elektroenergetycznej niskiego napięcia z zewnętrznymi układami regulacji automatycznej
Cena:6.00PLN
6. Charakterystyki stanów przejściowych silnika Stirlinga z wolnym tłokiem pracującego w układzie mikrokogeneracyjnym
Transient states characteristics of free-piston stirling engine operating within ?CHP unit
Janusz Kotowicz, Leszek Remiorz, Wojciech Uchman
silnik Stirlinga, mikrokogeneracja, badania eksperymentalne, energetyka rozproszona
Streszczenie
W artykule zaprezentowano charakterystyki stanów przejściowych (tj. rozruchu oraz wygaszenia)
silnika Stirlinga z wolnym tłokiem, który pracuje w mikrokogeneracyjnym układzie gazowym Vitotwin firmy
Viessmann. We wstępie pokrótce opisano budowę silnika oraz etapy jego komercjalizacji. Wskazano obszary
zastosowania silnika bezkorbowego w kontekście układów mikrokogeneracyjnych. Opisano stanowisko badawcze,
wykorzystane do przeprowadzenia pomiarów wybranych parametrów w trakcie stanów przejściowych. Wyznaczono
czasy trwania poszczególnych faz pracy silnika, które mogą mieć istotny wpływ na efektywność układu
mikrokogeneracyjnego w okresach obniżonego zapotrzebowania na ciepło.
Pełna wersja
Charakterystyki stanów przejściowych silnika Stirlinga z wolnym tłokiem pracującego w układzie mikrokogeneracyjnym
Cena:6.00PLN
7. Analiza możliwości wykorzystania zimna odpadowego z procesu regazyfikacji LNG w terminalu Świnoujście
Analysis of regasification's waste cold utilization capabilities in Świnoujście LNG terminal
Ewelina Złoczowska, Jacek Adamczyk
LNG, zimno odpadowe, regazyfikacja, efektywność, energia elektryczna, terminal LNG w Świnoujściu, gaz ziemny
Streszczenie
Największe złoża gazu ziemnego znajdują się w: Indonezji, Malezji, Algierii, Katarze, Trinidadzie i Tobago,
Nigerii, Australii, Brunei, Omanie czy Zjednoczonych Emiratach Arabskich. W związku z tym istnieje potrzeba transportu
gazu ziemnego do odbiorców, często są to znaczne odległości. Efektywny transport gazu ziemnego jest możliwy dzięki
skropleniu i przewożeniu go drogą morską przy pomocy statków zwanych gazowcami. Tak przygotowane LNG (tj. schłodzone
do temperatury ok. -162oC) charakteryzuje się 600 krotnie mniejszą objętością w stosunku do gazu nieskroplonego.
Konieczność skraplania i ponownej regazyfikacji gazu ziemnego wymusiła potrzebę budowy terminali LNG: skraplających
i regazyfikujących. Podczas regazyfikacji LNG „zmagazynowane” w nim zimno (z procesu skraplania) zwykle zostaje oddane
do otoczenia, co stanowi znaczną stratę. Wciąż rosnące ceny energii oraz chęć zadbania o środowisko naturalne spowodowały
zaproponowanie rozwiązań wykorzystujących zimno odpadowe z procesu regazyfikacji LNG.W artykule przedstawiono
możliwości wykorzystania zimna odpadowego pochodzącego z procesu regazyfikacji LNG w terminalu Świnoujście.
W tym celu, omówiono wybrane rozwiązania systemów regazyfikacji LNG z wykorzystaniem zimna odpadowego
w celach chłodniczych oraz do produkcji energii elektrycznej. Scharakteryzowano terminal LNG w Świnoujściu w obecnym
jego kształcie, określono potencjał zimna odpadowego z regazyfikacji oraz przedstawiono możliwości modyfikacji istniejącego
systemu w celu umożliwienia zagospodarowania zimna odpadowego.
Pełna wersja
Analiza możliwości wykorzystania zimna odpadowego z procesu regazyfikacji LNG w terminalu Świnoujście
Cena:6.00PLN
8. Potencjał techniczny i możliwości wykorzystania biogazu utylizacyjnego na przykładzie województwa warmińsko-mazurskiego
Technical potential and possibilities of use of utilization-biogas on the example of warmińsko-mazurskie voivodeship
Bartłomiej Igliński, Roman Buczkowski
biogazownie utylizacyjne, energia odnawialna, biogaz, województwo warmińsko-mazurskie
Streszczenie
Ze względu na warunki klimatyczne i znaczną odległość od elektrowni węglowych, w województwie warmińsko-
mazurskim obserwuje się częste przerwy w dostawach prądu. Jednym z rozwiązań jest budowa biogazowni utylizacyjnych.
Obliczono, że potencjał techniczny biogazu utylizacyjnego wynosi 102,9 mln m3 rocznie. Ilość ta pozwoliłaby pokryć
ponad 5,5% zapotrzebowania województwa na energię elektryczną oraz 8,2% zapotrzebowania województwa na ciepło.
Wykorzystanie biogazu jako paliwa w samochodach osobowych pozwoliłoby na przejechanie w ciągu roku średnio 904 mln
km (biometan) bądź 948 mln km (prąd). Rozwój biogazowni utylizacyjnych i zakładów z nimi związanych spowoduje ożywienie
gospodarcze regionu, zwiększając liczbę miejsc pracy w innych sektorach gospodarki.
Pełna wersja
Potencjał techniczny i możliwości wykorzystania biogazu utylizacyjnego na przykładzie województwa warmińsko-mazurskiego
Cena:6.00PLN
9. Chłodzenie termoakustyczne - model numeryczny urządzenia elementarnego
Thermoacoustic cooling - numerical model of elementary device
Doskonalenie technologii energetycznych jest związane z ciągłym wzrostem wymagań dotyczących zarówno
parametrów technicznych, jak i środowiskowych, związanych z produkcją różnych użytecznych form energii. Wśród obszarów,
podlegających ciągłej modernizacji, jest również chłodnictwo. Postęp jest tutaj widoczny w obszarze doskonalenia
istniejących technologii, a także w poszukiwaniu nowych rozwiązań. Jednym z obecnie rozwijanych kierunków badań jest
chłodnictwo termoakustyczne. Ze względu na interdyscyplinarny charakter zjawiska, łączącego akustykę i przepływ ciepła,
modelowanie tego procesu jest zadaniem trudnym. Niemniej, obecny poziom rozwoju technik modelowania numerycznego
pozwala na osiąganie zadawalających rezultatów. W artykule przedstawiono wyniki badań modelowych zjawiska termoakustycznego
zachodzącego w elementarnym urządzeniu chłodniczym. W pracy opisano budowę fizyczną prostego urządzenia,
a także przedstawiono odpowiedni model numeryczny wraz z parametrami brzegowymi i początkowymi. Uzyskane w procesie
modelowania wyniki przedstawiają odpowiednie rozkłady temperatur w charakterystycznych obszarach urządzenia
i obrazują zachodzące zjawisko termoakustyczne.
Pełna wersja
Chłodzenie termoakustyczne - model numeryczny urządzenia elementarnego
Cena:6.00PLN
10. Wpływ awarii rurociągów ciepłowniczych na stan izolacji włóknistych
Impact of district heating network failures on fibrous insulation performance
Tomasz Żarnowski, Tomasz S. Wiśniewski, Ewa Kręcielewska
sieć ciepłownicza, awarie, izolacje włókniste, izolacje cieplne, degradacja
Streszczenie
Rurociągi w sieciach ciepłowniczych kanałowych narażone są na działanie wielu czynników zewnętrznych,
które mogą mieć niekorzystny wpływ na ich trwałość. Z tego względu dochodzi do awarii rurociągów ciepłowniczych,
w trakcie których wypływa duża ilość wody. Duża jej część trafia do kanałów ciepłowniczych i spływa nimi w miejsca nieraz
bardzo oddalonego od faktycznej lokalizacji awarii. Z tego powodu izolacja na niektórych odcinkach sieci kanałowej
może przez długi czas być zalana bądź pracować w warunkach wysokiej wilgotności powietrza. W artykule zostały opisane
wyniki eksperymentu mającego na celu sprawdzenie wpływu takich warunków na stan izolacji włóknistych spotykanych na
rurociągach ciepłowniczych.
Pełna wersja
Wpływ awarii rurociągów ciepłowniczych na stan izolacji włóknistych
Cena:6.00PLN
11. Wpływ dodatku wielocząsteczkowego polimeru na proces sedymentacji wieloskładnikowej mieszaniny popiołu i żużla z wodą w instalacjach hydraulicznego odpopielania bloków energetycznych
Influence of the addition of high-molecularweight polimer on the sedimentation of complex mixture of ash and slag with water in hydraulic installations of ash removal in energy blocks
Romuald Redzicki
hydrotransport, sedymentacja, polimer
Streszczenie
Utrzymywanie odpowiedniej prędkości przepływu wieloskładnikowej mieszaniny popiołu i żużla z wodą jest
bardzo ważne ze względu na problem wytrącania się i opadania cząstek stałych z przepływającej pulpy. Osiadający popiół
i żużel prowadzi do zarastania dolnej części rurociągu zmniejszając jego przekrój, a tym samym zwiększając opory
przepływu. Wzrost oporów jest powodem obniżenia sprawności pracy instalacji hydrotransportu oraz wzrostu
zapotrzebowania na energię potrzebną do tłoczenia mieszaniny, co z kolei wpływa na koszty transportu. Z tego względu
w pracy zbadano wpływ dodatku wielocząsteczkowego polimeru na proces sedymentacji pulpy w rurociągach
transportujących ją na składowisko powierzchniowe. Badania wykonano dla 10%, 20% i 30% mieszaniny wody z popiołem
oraz mieszaniny wodnego roztworu polimeru z popiołem (0,25% wielkocząsteczkowego polimeru rokrysol WF2 w wodzie).
Z analizy wyników eksperymentów można wnioskować, że dodatek polimeru korzystnie wpływa na aglomerację cząstek
popiołu oraz jego zagęszczenie co prowadzi do bardziej jednorodnego przepływu, a ostatecznie może obniżyć koszty
hydraulicznego transportu.
Pełna wersja
Wpływ dodatku wielocząsteczkowego polimeru na proces sedymentacji wieloskładnikowej mieszaniny popiołu i żużla z wodą w instalacjach hydraulicznego odpopielania bloków energetycznych
Cena:6.00PLN
12. Thermal analysis of RT-82 paraffin, hydrated sodium sulphide and 4A zeolite
Analiza termiczna parafiny RT-82, uwodnionego siarczku sodu i zeolitu 4A
The aim of the article is to define the basic parameters of the phase change material – RT-82 paraffin, hydrated
sodium sulphide and zeolite 4A, like phase transition temperature (melting point), latent heat, the temperature at which
melting begins (onset temperature) and ends (offset temperature). It was found that selected substances are useful for heat
storage for house heating. Volume heat capacity was equal to 1.68 GJ/m3 (Na2S*9H2O), 0.37 GJ/m3 (zeolite 4A)
and 0.31 GJ/m3 (RT-82).
Pełna wersja
Thermal analysis of RT-82 paraffin, hydrated sodium sulphide and 4A zeolite
Cena:6.00PLN
13. Analysis of the combustion process of coal slurry pellets in a circulating fluidized bed
Analiza procesu spalania peletów z mułu węglowego w cyrkulacyjnej warstwie fluidalnej
Damian Richter, Agnieszka Kijo-Kleczkowska, Monika Kosowska-Golachowska, Krzysztof Wolski
coal slurry, alternative fuels, waste coal, pellets, combustion, CFB
Streszczenie
The paper presents the results of experimental studies constituting a comparative analysis of the combustion of
coal slurry, brown coal, hard coal and biomass in the form of pellets. The study was conducted using a test stand with
a circulating fluidized bed (CFB) with a capacity of 12 kW. The analysis included, among other parameters, the total
combustion time, the maximum temperature on the surface of the fuel, the ignition time, the time of volatiles combustion and
the time of the burning of char. The general conclusion based on experimental studies is that coal slurry pellets, due to its
characteristics and behaviour during the combustion process in a circulating fluidized bed, can be a valuable energy source.
Pełna wersja
Analysis of the combustion process of coal slurry pellets in a circulating fluidized bed
Cena:6.00PLN
14. Thermographic analysis of losses to the surroundings from the WR-25 stoker boiler
Analiza termograficzna strat do otoczenia z kotła rusztowego typu WR 25
In this article, the method for calculating the heat loss from the surface of the walls of the power boiler by measuring
the temperature distribution on the walls of the boiler with a thermal imaging camera is presented. Measurements were
done on two WR25 stoker boilers, with a capacity of 29,1 MW each, working in a heating plant supplying district heating for
a town with more than 150 thousand inhabitants. Heat loss from the surface of the boiler walls was calculated, the comparison
of heat loss from classic WR25 boiler with loss from water walls-based WR25 boiler was done, a graph of temperature
increase along the height of the wall of water walls-based WR25 boiler was made. The analysis and presentation of areas of
the highest heat loss (gaps in insulation, uninsulated components on boiler wall) was done.
Pełna wersja
Thermographic analysis of losses to the surroundings from the WR-25 stoker boiler