Czasopismo - Impact Factor

Rynek Energii jest na 38 pozycji wśród 101 polskich czasopism mających przyznany Impact Factor. IF za 2009 rok wynosił on 0,626.

Impact Factor (IF) – w tłumaczeniu „Miara oddziaływania” – to wskaźnik prestiżu i siły oddziaływania czasopism naukowych, ustalany przez Instytut Filadelfijski (Institute of Scientific Information, obecnie części koncernu wydawniczego Thomson Reuters Corporation), na podstawie prowadzonego przez ten instytut indeksu cytowań publikacji naukowych.

Zasady ustalania IF. Autorzy niemal każdej publikacji naukowej mają zwyczaj odnosić się w ich tekście do innych, wcześniejszych publikacji na podobny temat. Obowiązkiem każdego autora jest robić to w sposób jawny – tzn. tworzyć w tekście publikacji odnośniki do cytowanych prac i umieszczać ich listę – zwykle na końcu swojego tekstu. Zazwyczaj jest tak, że jeśli dana publikacja wnosi coś istotnego do nauki to jest też często cytowana przez autorów innych publikacji. Stąd, liczba cytowań danej publikacji jest dobrą miarą jej wartości. Rozciągając ten tok rozumowania na czasopisma, można logicznie uznać, że średnia liczba cytowań wszystkich artykułów, które się w danym czasopiśmie ukazały jest dobrą miarą prestiżu i siły oddziaływania tego czasopisma. Na tej właśnie zasadzie jest oparty wskaźnik impact factor. Wskaźnik ten jest tworzony w oparciu o indeks cytowań publikacji naukowych tworzony na bieżąco przez Instytut Filadelfijski. Indeks ten jest tworzony poprzez gromadzenie wszystkich cytowań, wszystkich publikacji, które ukazały się w wybranych przez Instytut Filadelfijski czasopismach naukowych. Indeks ten nie obejmuje wszystkich czasopism tego rodzaju wydawanych na całym świecie, gdyż tworzenie takiego indeksu byłoby zadaniem niewykonalnym technicznie. Indeksowane przez Instytut Filadelfijski czasopisma są wybierane na podstawie tzw. Prawa Bradforda, które głosi, że w każdej dziedzinie naukowej istnieje pewna, niezbyt liczna grupa czasopism (rzędu od 5 do 30), w których ukazuje się 99% wszystkich naprawdę istotnych dla danej dziedziny publikacji, a pozostałe czasopisma można uznać za całkowicie drugorzędne. Lista czasopism indeksowanych przez Instytut Filadelfijski obejmuje ok. 7000 pozycji i liczba ta nie zmienia się zbyt dużo od ok. 10 lat. Co roku, pewna część czasopism jest z tej listy usuwana (gdy IF dla danego czasopisma spada poniżej 0.1) a inne są w to miejsce przyjmowane.

IF jest ustalane wg wzoru:
IF= B/C
gdzie:
Bto łączna lista cytowań, które nastąpiły w danym roku kalendarzowym, wszystkich publikacji, które ukazały się w danym czasopiśmie w ciągu ostatnich dwóch lat, odejmując od tej liczby autocytowania – czyli cytowanie publikacji autora w jego publikacjach.
C to liczba wszystkich publikacji, które ukazały się w danym czasopiśmie, w ciągu ostatnich dwóch lat.

Znaczenie impact factor. Wskaźnik ten, dzięki autorytetowi Instytutu Filadelfijskiego, ma ogromne znaczenie zarówno dla ocenianych w ten sposób czasopism jak i poszczególnych autorów publikacji zamieszczanych w tych czasopismach. Dla autorów jest to z jednej strony istotny czynnik przy decydowaniu, do jakiego czasopisma wysyłać swoją publikację, a z drugiej liczba przyjętych do druku publikacji w czasopismach o wysokim IF jest miarą jakości badań naukowych opisywanych przez danego autora. Dla instytucji naukowych miarą wartości prowadzonych w nich badań jest liczba publikacji przyjętych do druku w czasopismach o wysokim IF, które zostały napisane przez pracowników tych instytucji. W wielu krajach istnieją całe systemy oceny instytucji naukowych i zatrudnionych w nich pracowników opierające się na liczbie publikacji z uwzględnieniem IF czasopism, w których te publikacje się ukazały. W Polsce instytuty naukowe i wydziały uczelni wyższych oceniane są przez Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego właśnie na podstawie kryterium IF. Co prawda szczegółowe zasady oceny jednostek naukowych ulegają częstym modyfikacjom, jednak wykształcił się już pewien stały, ogólny schemat tej oceny: - Minister Nauki i Szkolnictwa Wyższego co roku publikuje wykaz czasopism naukowych wraz z przypisaną im punktacją. Punktacja czasopisma oparta jest wyłącznie o wartość jego IF na tle innych czasopism naukowych w danej dziedzinie - punkty te przyznaje się zależnie od liczby współautorów pracy zatrudnionych w danej jednostce - dodatkowo dolicza się punkty za monografie, podręczniki akademickie etc. - tak wyznaczone punkty sumuje się dla pewnej liczby N najlepszych publikacji opublikowanych w przeciągu ostatnich M lat przez dany instytut/wydział i dzieli je przez liczbę pracowników. Wprowadzenie liczby N (zwykle równej podwójnej liczbie pracowników) ma na celu wyłączenie z dorobku naukowego prac bezwartościowych. Z kolei liczba M (zwykle równa 4) ma na celu wygładzenie naturalnych fluktuacji w twórczości naukowej.