1. Metody ograniczenia niekorzystnych skutków pracy prosumenckich mikroinstalacji wytwórczych w sieciach dystrybucyjnych niskiego napięcia
Methods to reduce adverse impact of prosumer microinstallations on lv distribution systems
Sylwester Adamek
fotowoltaika, przekroczenia napięciowe, sieci niskiego napięcia, generacja rozproszona
Streszczenie
W artykule przedstawiono metody ograniczania przekroczeń napięciowych w sieciach niskiego napięcia powodowane
pracą mikroinstalacji wytwórczych. Wzrost liczby pracujących instalacji, głównie fotowoltaicznych spowodował problemy
polegające na przekraczaniu maksymalnego dopuszczalnego napięcia, co z kolei prowadzi do wyłączenia instalacji
przez zabezpieczenia oraz utraty możliwości produkowania energii elektrycznej. Wyłączenie instalacji ze względu na występowanie
przekroczeń napięciowych powoduje reklamacje prosumentów ze względu na niedotrzymanie przez OSD wymaganych
warunków jakości energii w sieci. W artykule omówiono dostępne metody ograniczania tych przekroczeń oraz podjęto
próbę wskazania praktycznych działań uzasadnionych technicznie i optymalnych ekonomicznie zarówno dla prosumentów jak
i spółek zajmujących się dystrybucją energii elektrycznej.
Pełna wersja
Metody ograniczenia niekorzystnych skutków pracy prosumenckich mikroinstalacji wytwórczych w sieciach dystrybucyjnych niskiego napięcia
Price:6.00PLN
2. Modelowanie i testowanie współpracy instalacji fotowoltaicznej z siecią elektroenergetyczną w warunkach zbliżonych do rzeczywistych
Modelling and testing interaction of photovoltaic installation with power grid in conditions similar to real ones
Robert Jędrychowski
Smart Grid, instalacje PV, sieć dystrybucyjna
Streszczenie
Wzrost popularności instalacji fotowoltaicznych przyniósł nowe wyzwania techniczne obserwowane w sieciach
elektroenergetycznych nN. Popularność ta przełożyła się również na dużą różnorodność instalowanych inwerterów
charakteryzujących się różną funkcjonalnością. Taka sytuacja wymaga ciągłego monitorowania zmian zachodzących na
rynku inwerterów w celu optymalnego dostosowania ich możliwości technicznych do wymagań operatorów sieci dystrybucyjnej
(OSD). Aby móc badać wszystkie aspekty współpracy instalacji PV z siecią elektroenergetyczną, w laboratorium Katedry Elektroenergetyki
Politechniki Lubelskiej powstało dedykowane stanowisko badawcze. W artykule przedstawione zostaną możliwości
funkcjonalne stanowiska oraz jego potencjalne walory techniczne i naukowe. W tym celu opisane zostaną przykładowe
badania zrealizowane w laboratorium oraz badania planowane w najbliższej przyszłości.
Pełna wersja
Modelowanie i testowanie współpracy instalacji fotowoltaicznej z siecią elektroenergetyczną w warunkach zbliżonych do rzeczywistych
Price:6.00PLN
3. Przegląd metod oczyszczania biogazu do biometanu
Review of methods of purifying biogas to biomethane
Magda Podgórska, Piotr Narloch
biogaz, biometan, stopnie oczyszczania biogazu, uzdatnianie biogazu do biometanu, rodzaje metod uzdatniania
Streszczenie
W artykule przedstawiono jak pogłębiające się zmiany klimatu wpływają na działania ograniczające emisje
gazów cieplarnianych. W ciągu ostatnich kilku lat można zaobserwować duże zainteresowanie odnawialnymi źródłami energii,
które są alternatywą dla paliw kopalnych. Całkiem niedawno uważano, iż uzdatnianie biogazu jest niepotrzebne
i ekonomicznie nieuzasadnione. Pogląd ten uległ zmianie pod wpływem bardzo szybkiego postępu technologii uzdatniania
oraz ich upowszechnienia. W niniejszym artykule dokonano przeglądu technologii oczyszczania biogazu do biometanu. Dzięki
uzdatnieniu biogaz może zostać zastosowany jako biopaliwo w transporcie lub wprowadzony do dystrybucyjnej sieci gazowej.
Takie zastosowanie biometanu może sprawić, że w niedalekiej przyszłości zacznie odgrywać decydującą rolę w bilansie
energetycznym.
Pełna wersja
Przegląd metod oczyszczania biogazu do biometanu
Price:6.00PLN
4. Optymalizacja temperatury ładowania akumulatora ciepła
Optimization of the heat accumulator charging temperature
W artykule omówiono możliwości optymalizacji temperatury ładowania akumulatora ciepła. Zaniżenie temperatury
ładowania zasobnika wiąże się z ograniczeniem jego pojemności cieplnej. W okresie letnim charakteryzującym się
niskim zapotrzebowaniem na ciepło nie jest wykorzystywana pełna, projektowa pojemność akumulatora, co daje możliwość
zaniżenia temperatury wody gorącej podawanej do ładowania akumulatora. Działanie takie poprawia warunki wymiany ciepła
w kondensatorze turbiny, co wprost przekłada się na wzrost produkcji energii elektrycznej. W artykule zaprezentowano, na
przykładzie turbiny klasy 100MW, potencjalny przyrost produkcji energii elektrycznej wynikający z optymalizacji temperatury
ładowania zasobnika.
Pełna wersja
Optymalizacja temperatury ładowania akumulatora ciepła
Price:6.00PLN
5. Strategia dalszej eksploatacji i obsługi turbin parowych z uwzględnieniem elastycznych warunków pracy bloku węglowego
Strategy of further operation and maintenance of steam turbines taking account flexible operating conditions of coal-fired unit
Aby zapewnić bezpieczeństwo funkcjonowania systemu elektroenergetycznego w Polsce i utrzymać produkcję
energii ze starszych jednostek węglowych, wymagane jest opracowanie strategii dalszej pracy bloków w warunkach
zwiększonej elastyczności. W artykule skupiono się na elemencie krytycznym turbiny parowej, jakim jest wirnik części
wysokoprężnej. Przedstawiono metodologię pozwalającą na prognozowanie propagacji pęknięć oraz wzrostu zużycia
zmęczeniowo-pełzaniowego oraz oszacowano prawdopodobieństwo wystąpienia awarii w kolejnych latach. Rozwój
zidentyfikowanych zjawisk jest zależny od poziomu naprężenia podczas rozruchów, który został dobrany w taki sposób aby
zapewnić bezpieczeństwo funkcjonowania turbiny w zakładanym okresie 13 lat pracy. Dla dłuższego okresu eksploatacji
wynoszącego 20 lat, zaprezentowano dodatkowo metodę doboru optymalnego czasu przeprowadzenia obsługi prewencyjnej
w oparciu o analizę ryzyka. Przedstawiono również algorytm pozwalający na monitorowanie poziomu naprężenia w wirniku
w trybie online, uwzględniający zmienność współczynnika wnikania ciepła, który następnie może zostać przekształcany
w system sterowania poziomem naprężeń w czasie rzeczywistym. Dzięki opracowanym narzędziom możliwe jest uzyskanie
żądanego przyrostu naprężenia w czasie rozruchu. Przeprowadzone badania pozwalają na przedstawienie strategii dalszej
eksploatacji i obsługi turbiny, która może zostać dopasowana dla konkretnego obiektu rzeczywistego.
Pełna wersja
Strategia dalszej eksploatacji i obsługi turbin parowych z uwzględnieniem elastycznych warunków pracy bloku węglowego
Price:6.00PLN
6. Wielokryterialna ocena wariantów likwidacji „kopalni”, likwidowanej oznaczonej części zakładu górniczego, w aspekcie pozyskania metanu ze zrobów
Multicriterial assessment of variants of “mine” liquidation, its part in aspect of gaining methane from cavities
Andrzej Chmiela, Janusz Smoliło
analiza wielokryterialna, restrukturyzacja przedsiębiorstw górniczych, likwidacja kopalni węgla kamiennego
Streszczenie
Likwidacja kopalni jest ostatnim i naturalnym etapem działalności górniczej. Proces prowadzący do likwidacji
kopalni jest skomplikowany i kosztowny. W publikacji przeprowadzono analizę możliwości obniżenia kosztów likwidacji kopalni
w aspekcie pozyskania metanu ze zrobów. Przedstawiono możliwe do przeprowadzenia warianty rozwiązań technicznych
i wskazano wnioski wynikające z każdego z wariantów. Przy pomocy analizy jednokryterialnej i wielokryterialnej z zaproponowanych
wariantów likwidacji wybrano warianty optymalne. Analiza ujawniła główne czynniki wpływające na przebieg
procesu likwidacji kopalni i odmetanowania.
Pełna wersja
Wielokryterialna ocena wariantów likwidacji „kopalni”, likwidowanej oznaczonej części zakładu górniczego, w aspekcie pozyskania metanu ze zrobów
Price:6.00PLN
7. Recykling zużytych łopat turbin wiatrowych – skala zjawiska dla Polski
Recycling of waste turbine’s blades – scope for Poland
Kacper Wronka, Krzysztof Badyda
energetyka wiatrowa, odpady z łopat turbin wiatrowych, szacowanie ilości odpadów
Streszczenie
W artykule podjęto próbę oszacowania ilości odpadów pochodzących z łopat turbin wiatrowych
w nadchodzących latach dla Polski. Na bazie istniejących modeli obliczeniowych podjęto próbę skonstruowania modelu jak
najwierniej oddającego polskie realia. Obliczenia przeprowadzono dla dwóch scenariuszy, które różnią się metodologią
i założeniami. Pierwszy scenariusz bazował na rozkładzie łącznej mocy zainstalowanej turbin wiatrowych w latach 1997 –
2021 i prostym podejściu ilościowym, aby oszacować rozkład ilości odpadów w czasie. Drugi scenariusz bazował na dokładniejszych
danych dotyczących farm wiatrowych w Polsce i bardziej rozwiniętym modelu ilościowym Liu i Barlow. Poruszono
zagadnienia, które pomijane są przy obliczeniach tego typu, a w szczególności perspektywę przedłużenia czasu eksploatacji
turbin wiatrowych ze względu na możliwy duży wpływ na ilość odpadów. Oszacowano wolumeny odpadów na bazie włókna
szklanego i węglowego w poszczególnych latach do roku 2040. Wyróżniono materiał kompozytowy na bazie włókna szklanego
jako dominujący materiał odpadowy. Uzyskane wyniki osadzono w kontekście literaturowym.
Pełna wersja
Recykling zużytych łopat turbin wiatrowych – skala zjawiska dla Polski
Price:6.00PLN
8. Wykorzystanie widma szumu kawitacyjnego do badania wodnego roztworu wielkocząsteczkowego polimeru
Using spectrum of cavitation noise to test water solution of molecular polymerial polymer
Romuald Redzicki, Piotr Szulc, Andrzej Sitka, Tomasz Tietze, Daniel Smykowski
kawitacja, roztwór wielkocząsteczkowy, fala ultradźwiękowa
Streszczenie
W artykule przedstawiono badania eksperymentalne na podstawie, których uzyskano charakterystyki widmowe
dla różnych natężeń ultradźwięków dla wody oraz wodnego roztworu PAA WF1 (-CH2-CHCONH2-CH2-)n n=30 tys.÷50 tys.,
(masa cząsteczkowa 4,4*10^6 g/mol) o stężeniach 0,25% i 0,1%. Eksperyment miał na celu zbadanie zależności intensywności
kawitacji i obszaru największych zmian w charakterystykach widma szumu kawitacyjnego od natężenia ultradźwięków. Również
przeprowadzono badania polegające na nadźwiękawianiu badanego roztworu ze stałym natężeniem ultradźwięków. Celem
tych badań była obserwacja zmian zachodzących w obłokach kawitacyjnych oraz zmian charakterystyk widma szumu
kawitacyjnego wraz ze zmianą właściwości roztworu poddanego ciągłemu działaniu fali ultradźwiękowej.
Pełna wersja
Wykorzystanie widma szumu kawitacyjnego do badania wodnego roztworu wielkocząsteczkowego polimeru
Price:6.00PLN
9. Costs and environmental effects of exhaust gas treatment in large combustion plant, case study
Koszty, a efekt środowiskowy oczyszczania spalin w elektrociepłowni – studium przypadku
Janusz Lewandowski, Krystian Szczepański, Krzysztof Melka, Marcin Kawka, Paweł Durka
electric energy production, emission costs, directive LCP and IED implementation, cross media effects
Streszczenie
Based on the current data regarding one of the large combustion plants (LCP) in Poland, there was determined the
relationship between the costs of exhaust gas treatment applied as a result of progressive limitation of air emissions of certain
pollutants from LCPs in the EU and the costs associated with the environmental effects of emission reduction. The analyses
were carried out in consideration of the emission limits for particulate matter (PM), sulphur dioxide (SO2) and nitrogen oxides
(NOx) laid down in the EU Directives (LCP and IED) and the BAT conclusions. The costs of exhaust gas treatment were
examined as regards the investment costs, at the assumed amortisation period of 20 years, as well as the operating costs
including the increase in electricity used for own consumption. The costs per unit mass of a given pollutant reduced due to
the exhaust gas treatment installation were compared with relevant environmental fees and the avoided external costs related
to the pollutants analysed. There was also performed the analysis of PM, SO2 and NOX concentrations in the areas neighbouring
the LCP under the study. The obtained results clearly show that with careful planning for investment expenditures related to
the construction of the exhaust gas treatment installation, the avoided external costs are several times higher than the incurred
expenses. The benefits of tightening the emission regulations are evident not only in terms of the reduction of the external
costs, but also in the considerable decrease of the concentration at ground levels.
Pełna wersja
Costs and environmental effects of exhaust gas treatment in large combustion plant, case study
Price:6.00PLN
10. B75 biofuel as opportunity for development of Polish agriculture and transport
Biopaliwo B75 szansą na rozwój polskiego rolnictwa i transportu
Mieczysław Struś, Wojciech Poprawski, Mohamad Hamid
Based on the current data regarding one of the large combustion plants (LCP) in Poland, there was determined the
relationship between the costs of exhaust gas treatment applied as a result of progressive limitation of air emissions of certain
pollutants from LCPs in the EU and the costs associated with the environmental effects of emission reduction. The analyses
were carried out in consideration of the emission limits for particulate matter (PM), sulphur dioxide (SO2) and nitrogen oxides
(NOx) laid down in the EU Directives (LCP and IED) and the BAT conclusions. The costs of exhaust gas treatment were
examined as regards the investment costs, at the assumed amortisation period of 20 years, as well as the operating costs
including the increase in electricity used for own consumption. The costs per unit mass of a given pollutant reduced due to
the exhaust gas treatment installation were compared with relevant environmental fees and the avoided external costs related
to the pollutants analysed. There was also performed the analysis of PM, SO2 and NOX concentrations in the areas neighbouring
the LCP under the study. The obtained results clearly show that with careful planning for investment expenditures related to
the construction of the exhaust gas treatment installation, the avoided external costs are several times higher than the incurred
expenses. The benefits of tightening the emission regulations are evident not only in terms of the reduction of the external
costs, but also in the considerable decrease of the concentration at ground levels.
Pełna wersja
B75 biofuel as opportunity for development of Polish agriculture and transport
Price:6.00PLN
11. Assessment of the potential for the use of local waste biomass from selected Polish golf courses in the process of anaerobic digestion
Ocena możliwości wykorzystania lokalnej biomasy odpadowej z wybranych polskich pól golfowych w procesie fermentacji beztlenowej
Łukasz Sobol, Arkadiusz Dyjakon
turf mowing, biogas, local biomass potential, golf course, grass clippings
Streszczenie
Mowing grass surfaces is the most energy-consuming activity in the maintenance of golf courses, contributing to
GHG emissions. Additionally, as a result of the need to maintain the height of the turf at an appropriate level, a significant
amount of biomass residues is generated, which requires proper disposal. The goal of this work concerns the determination of
biomass residues resources (grass clippings), obtained after mowing of the six selected golf courses in Poland. Based on own
research, the selected golf course was characterized in terms of the area, frequency of mowing as well as management strategy
and disposal of mowing residues. Based on the indicators obtained from the literature review, the biomass potential was
determined, which was equal to 77.96 MgDM∙year^-1 (± 5.51 MgDM∙year^-1) to 150.97 MgDM∙year^-1 (± 6.25 MgDM∙year^-1)
depending on the golf course. The obtained results and performed calculations indicated that the existing resources allow for
the construction of microbiogas plants, fed by grass clippings with the electric power of 9.56 kW to 18.51 kW, which would
allow for the production of electricity in the amount of 76.19 MWh∙year^-1 to 147.55 MWh∙year^-1 and heat in the amount of
237.36 GJ∙year^-1 - 459.67 GJ∙year^-1. In addition, it was shown that the production of electricity and heat exceeds the energy
input for mowing golf courses, making a positive energy balance of the process.
Pełna wersja
Assessment of the potential for the use of local waste biomass from selected Polish golf courses in the process of anaerobic digestion
Price:6.00PLN
12. Factors shaping implementation of solutions aimed at using photovoltaic cells in large areas in light of Polish conditions
Czynniki kształtujące wdrażanie rozwiązań mających na celu wykorzystanie ogniw fotowoltaicznych na te-renach wielkopowierzchniowych w świetle polskich uwarunkowań
Lucyna Cichy, Maria Bałazińska
renewable energy sources, photovoltaic, large surface area, mine
Streszczenie
Hard coal or lignite mines have large surface areas, which as a result of the current energy transformation may
become useless and even sometimes troublesome for economic reasons (e.g. land taxes, costs related to land maintenance
etc.). At the same time, due to the specific nature of their activity, these entities show demand for electricity, and the rising
costs of its acquisition and building a pro-environmental image of the company, encourage them to use available renewable
energy sources. It was therefore considered appropriate to analyse what type of factors should be taken into account when planning to build
a photovoltaic farm on a large area managed by the mine. Awareness of the multitude of different aspects that are important
for this type of investment will make it possible to obtain an overview of the workload, time and costs involved in setting up
a potential PV plant on such an area.
Pełna wersja
Factors shaping implementation of solutions aimed at using photovoltaic cells in large areas in light of Polish conditions