Segment magazynowania paliw gazowych przeszedł na przestrzeni ostatnich lat głęboką transformację w ramach procesu budowania w Polsce konkurencyjnego rynku gazu, stając się jednocześnie ważnym instrumentem polityki energetycznej Polski, służącym zwiększaniu jej bezpieczeństwa energetycznego. Między innymi przeprowadzono proces wydzielenia operatora systemu magazynowania (OSM) pod względem organizacyjnym, funkcjonalnym i prawnym oraz wprowadzono zasadę niedyskryminacyjnego dostępu stron trzecich do instalacji magazynowych (Zasada TPA). Ponadto, w ostatnich latach zrealizowane zostały inwestycje budowy nowych i rozbudowy istniejących podziemnych magazynów gazu (PMG) co umożliwiło udostępnienie na rynku nowych zdolności magazynowych. W konsekwencji sukcesywnie wzrasta dostępność usług magazynowania, dzięki czemu obok dominującej dotąd funkcji magazynów dotyczącej utrzymywania rezerw obowiązkowych gazu ziemnego, potencjalnie na znaczeniu może zyskiwać wykorzystanie PMG na potrzeby utrzymywania zapasów handlowych, pozwalających sprzedawcom m.in. na szybkie reagowanie na szczytowe zapotrzebowanie odbiorców na gaz w okresie zimowym, a potencjalnie także na reagowanie na wzrosty i spadki cen gazu. Ponadto istotną zmianą w segmencie magazynowania paliw gazowych było niewątpliwie wprowadzenie od 1 sierpnia 2014 r. rozliczeń w jednostkach energii.

Artykuł odnosi się do narzędzia jakim jest model optymalizacji mix-u energetycznego kraju, mogący znacząco pomóc w kreowaniu polityki energetycznej, prowadząc do właściwej struktury jednostek wytwórczych. Mix energetyczny jest silnie zależny od polityki energetycznej UE. W artykule została przedstawiona sytuacja Polski w kontekście polityki europejskiej. Zawarto w nim również analizę modelu opracowanego w DAS KPRM wraz z przeglądem różnych podejść do modelowania systemów energetycznych oraz wyniki obliczeń według założonych scenariuszy.

W rozwiązywaniu współczesnych problemów szeroko rozumianej elektrotechniki stosuje się symulację komputerową. Złożone i często niealgorytmiczne (np. z zastosowaniem sztucznych sieci neuronowych) działanie regulatorów w układach elektroenergetycznych i elektromechanicznych powoduje znaczne utrudnienia lub wręcz uniemożliwia symulację. Jednym z rozwiązań jest stosowanie cyfrowych symulatorów układów elektrycznych, które mają tę zasadniczą zaletę, że mogą współpracować z innymi rzeczywistymi urządzeniami (np. regulatorami), bez konieczności określania ich charakterystyk. W artykule przedstawiono dwie koncepcje cyfrowego symulatora układów elektrycznych opartego na procesorach sygnałowych, których cechą jest praca w czasie rzeczywistym. Pierwsza koncepcja oparta jest na wieloprocesorowym systemie informatycznym, składającym się z czterech procesorów DSP. Druga, oparta na wielordzeniowym procesorze DSP. Proponowane systemy przewidziano do implementacji dyskretnych modeli matematycznych złożonych układów elektrycznych z zastosowaniem obliczeń równoległych. Przedstawiono struktury sprzętowe symulatorów oraz przykładowe implementacje modelu matematycznego prostego układu elektrycznego.

Polska jako członek Wspólnoty Europejskiej zobowiązana jest do wykorzystywania źródeł odnawialnych w procesach produkcji energii elektrycznej i ciepła. Jest to wynikiem Dyrektyw europejskich dotyczących tego obszaru naszego życia. Spalanie węgla jest jednym z podstawowych elementów odpowiedzialnych za zanieczyszczenia powietrza atmosferycznego, wód, gleb. Z tego względu zużycie tego rodzaju paliwa jest ograniczane, zwłaszcza w krajach Wspólnoty Europejskiej. W pracy przedstawiono możliwość wykorzystania solarów do zaspokajania potrzeb cieplnych osiedla akademickiego. Zaprezentowano efektywność pracy solarów w poszczególnych okresach roku. Na podstawie zaprezentowanych wyników sformułowano wnioski, które mogą być pomocne w podejmowaniu ewentualnych decyzji zastosowania tego rodzaju źródła ciepła.

W pracy przeprowadzono analizę warunków cieplnych funkcjonowania podziemnej linii kablowej wysokiego napięcia ułożonej w układzie płaskim (ang. flat formation). Linia kablowa prowadzona jest w jednorodnym gruncie rodzimym. Rozważono dwa warianty obliczeniowe. Pierwszy z nich obejmuje przypadek, w którym kabel jest umieszczony bezpośrednio w mieszance FTB (ang. Fluidized Thermal Backfill). W drugim przypadku linia kablowa prowadzona jest pod drogą, w otulinie rury osłonowej z tworzywa sztucznego (HDPE) wypełnionej mieszaniną piaskowo-bentonitową. Rozważono różne głębokości ułożenia kabli w gruncie, w zakresie od 2 do 6m, co ma bezpośredni wpływ na rozkład temperatury w gruncie i podsypce, jak również na maksymalną temperaturę żyły roboczej. Do wyznaczenia ustalonego pola temperatury gruntu wykorzystano autorskie programy oparte na Metodzie Elementów Skończonych.

Projekt ustawy o OZE i jego rządowa rekomendacja są dziś faktem. W referacie odniesiono się do przyjętych w projekcie rozwiązań związanych z rozwojem mikrogeneracji. Wobec skrajnych opinii o tych propozycjach (od zarzutu sprzeczności z konstytucją po zarzuty negatywnego oddziaływania na system elektroenergetyczny) autorzy przedstawiają swoje opinie poparte obliczeniami prowadzonymi za pomocą oryginalnego, całorocznego modelu mikroźródła PV. Wynikają z nich zastrzeżenia dla propozycji ustawowych, które pomimo deklaracji o wsparciu dla prosumentów, sprowadzą ich rolę do hobbystów o marginalnym znaczeniu dla energetyki. Dalszy postęp w technologii fotowoltaicznej może to jednak istotnie zmienić.

W perspektywie 2020 roku Polska jako członek Unii Europejskiej musi spełniać wymogi dotyczące ochrony klimatu określone w dyrektywach, m.in: 2009/28/WE i 2012/27/UE oraz wprowadzenia inteligentnych liczników u odbiorców końcowych – dyrektywa 2009/72/WE. W dyrektywie 2012/27/UE do technologii kogeneracyjnych, w których wytworzona zostaje energia elektryczna z ciepła odpadowego zaliczono m.in: turbiny gazowe w układzie kombinowanym z odzyskiem ciepła, silniki spalinowe, silniki parowe, ogniwa paliwowe, mikroturbiny, organiczny obieg Rankine'a, silniki Stirlinga oraz wiele innych opisanych szczegółowo w dyrektywie. Każda z wymienionych technologii jest wsparciem do poprawy efektywności energetycznej przetworzenia paliw kopalnych na energię mechaniczną bądź elektryczną. W pierwszej części pracy przedstawiono programy wsparcia dla kogeneracji rozproszonej oraz OZE na terenie Polski (projekt ustawy o OZE z 08.07.2014), a także programy wsparcia prowadzone przez NFOŚiGW. Przedstawiono również możliwości wykorzystania mikrokogeneracji rozproszonej jako element przy złagodzeniu szczytu i wygładzenia krzywej zapotrzebowania na moc z krajowych sieci elektroenergetycznych (KSE). Omówiono również możliwości sprzedaży energii elektrycznej z układu mikrokogeneracyjnego do sieci elektroenergetycznej.

W artykule przedstawiono rozważania nad koncepcją modernizacji ciepłowni węglowej w wybranym Miejskim Przedsiębiorstwie Energetyki Cieplnej (MPEC). Koncepcja ta ma na celu współprodukcję energii cieplnej oraz elektrycznej przy wykorzystaniu entalpii fizycznej spalin z kotła WR-10. Tego typu rozwiązanie pozwoliłoby na częściowe pokrycie zapotrzebowania własnego na energię elektryczną, generując oszczędności w przedsiębiorstwie i powodując odciążenie systemu elektroenergetycznego. Do odzysku niskotemperaturowej energii odpadowej wskazano organiczny obieg Rankine’a. Jest to technologia kogeneracyjna objęta Dyrektywą Parlamentu Europejskiego i Rady (2012/27/UE). Dla zaproponowanego rozwiązania wykonano analizę termodynamiczną i egzergetyczną dla dwóch wybranych czynników roboczych w instalacji ORC (R245fa i alkoholu etylowego). Ponadto przedstawiono podstawowe wskaźniki ekonomiczne zaproponowanego rozwiązania.

Dyrektywa 2001/77/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 27 września 2001 r. w sprawie wspierania produkcji energii elektrycznej wytwarzanej ze źródeł odnawialnych i będący jej konsekwencją załącznik do uchwały nr 202/2009 Rady Ministrów w sprawie Polityki energetycznej Polski do 2030 roku z dnia 10 listopada 2009 r. wskazują na konieczność wzrostu udziału paliw odnawialnych w bilansie energetycznym Polski. Ma się to przyczynić do wzmocnienia bezpieczeństwa energetycznego oraz zrównoważonego rozwoju kraju. Stąd, w ostatnim czasie, jednym z podstawowych kierunków polityki energetycznej Polski stał się rozwój wykorzystania odnawialnych źródeł energii, w tym biomasy. Równocześnie konieczność dywersyfikacji struktury wytwarzania energii elektrycznej wskazuje na celowość przygotowania nowych technologii zagospodarowania tradycyjnych źródeł energii, np. węgla brunatnego. Wysoka zawartość wody (wilgotność nawet powyżej 50%) węgla brunatnego oraz jego mała gęstość nasypowa jest przyczyną niewielkiej gęstości energetycznej tego paliwa. Jedną z metod na jej polepszenie jest dodawanie do węgla brunatnego biomasy np. w postaci rozdrobnionej słomy, a następnie zagęszczanie i brykietowanie takiej mieszanki w prasach walcowych o dużych wydajnościach. Zastosowanie tej technologii jest możliwe pod warunkiem odpowiedniego przygotowania scalanych materiałów. W Katedrze Systemów Wytwarzania Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie, w ramach programu „CoalGas” – Work Package 5, opracowano koncepcję przygotowania paliwa kompozytowego z węgla brunatnego wydobywanego ze złoża Szczerców oraz rozdrobnionej słomy z owsa. W artykule przedstawiono niektóre wyniki tych badań, w tym rezultaty analizy fizykochemicznej tego paliwa.

The increase in contribution of distributed power generation in the electric power system has caused problems related e.g. to the frequency stability of the National Electric Power System. The paper presents one of the aspects of integrating wind turbines which work in the power regulation mode. The contribution of green energy suppliers to the spinning reserve of the power system may cause a decrease in unit costs of energy development in these generators due to their increased service life. The research on the delta work mode of wind turbines that is presented here embraces different types of the interaction process between powerhouses and the power system and is complemented by an assessment of their marginal efficiency of investment.