6. Zdolność odkształceniowa otworów wielkośrednicowych wspomagających drogi doprowadzenia powietrza w aspekcie deformacji spowodowanych wpływami eksploatacji górniczej

Deformation capacity of large-diameter holes supporting air supply routes in terms of deformation caused by the effects of mining exploitation
 Ryszard Mielimąka, Henryk Kleta
górotwór, otwór wielkośrednicowy, wpływy eksploatacji górniczej, obudowa stalowa
Zamieszczony w: 
Streszczenie: 
W artykule przedstawiono założenia i metodę oceny możliwości przejęcia wpływów eksploatacji górniczej przez głębokie otwory wielkośrednicowe, zlokalizowanych w polach eksploatacyjnych. Wyrobiska górnicze są obecnie lokalizowane na coraz większych głębokościach i odległościach od szybów, w takich warunkach skrócenie dróg wentylacyjnych, prowadzenie bardziej efektywnego odmetanowania oraz poprawa warunków klimatyzacyjnych, wymaga nowych rozwiązań techniczno-ruchowych. Jednym z takich rozwiązań jest stosowanie otworów wielkośrednicowych zlokalizowanych z uwzględnieniem ich ochrony z uwagi na wpływy eksploatacji górniczej. Przedstawiony sposób oceny stateczności otworu wielkośrednicowego, który znajduje się w zasięgu oddziaływania eksploatacji górniczej, uwzględnia dwa podstawowe wskaźniki deformacji, a mianowicie odkształcenia pionowe górotworu i promień krzywizny osi pionowej otworu wielkośrednicowego. Ostatecznie ocena stateczności otworu wielkośrednicowego, który znajdzie się w zasięgu oddziaływania projektowanej eksploatacji górniczej oparta jest na porównaniu naprężeń pionowych wywołanych deformacjami górotworu od wpływów eksploatacji górniczej z naprężeniami dopuszczalnymi w obudowie stalowej otworu. Obliczone naprężenia uwzględniają największe względne odkształcenie pionowe górotworu i promień krzywizny osi pionowej otworu wielkośrednicowego, uzyskane z wykonanych obliczeń prognostycznych deformacji górotworu. Dla obliczenia promienia krzywizny linii pionowej osi otworu, prognozowane przemieszczenia poziome opisano za pomocą wielomianu, który po dwukrotnym zróżniczkowaniu pozwala w przybliżeniu uzyskać krzywiznę linii pionowej osi otworu.