Narzędzia informatyczne wspomagają sprawne zarządzanie projektami inwestycyjnymi, zarówno na etapie podejmowania decyzji o inwestowaniu, jak i w procesie realizacji zadań inwestycyjnych. W artykule przedstawiono sposób wykorzystania podejścia opcyjnego w modelu decyzyjnym inwestycji proekologicznej. Przykład aplikacyjny dotyczy inwestycji ograniczającej emisję CO2. Obliczenia zrealizowano wykorzystując skrypty napisane w języku programowania pakietu Matlab.

W artykule opisano projekt komputerowego systemu wieloagentowego, którego zadaniem będzie bilansowanie na bieżąco różnic między aktualnym zapotrzebowaniem na energię a planem długoterminowym w warunkach rozproszonej lokalnej generacji energii, w tym ze źródeł odnawialnych. Powstałe różnice wynikają z braku możliwości dokładnego przewidzenia poziomu generacji przez niesterowalne źródła energii oraz poboru przez odbiorniki. Zaprojektowany system będzie dążyć do zrównoważenia bilansu zapotrzebowania i produkcji energii w krótkich przedziałach czasu, rzędu jednej minuty, tak aby nadążyć za zmieniającymi się w czasie rzeczywistym parametrami pracy urządzeń generujących energię. System ten używa autonomicznych agentów, będących elementami oprogramowania. Agenty te posiadają własne cele i komunikując się ze sobą, wyprowadzają system z nieplanowanych niedoborów i nadmiarów produkowanej energii.

Przedstawiono opis geostatystycznej metody Sekwencyjnej Symulacji Gaussa oraz jej praktyczne zastosowanie do powierzchniowego prognozowania zapotrzebowania na moc elektryczną. Zaproponowano wykorzystanie metody Sekwencyjnej Symulacji Gaussa do obliczenia prognozy obciążeń elektrycznych w sieci przesyłowej 220 i 400 kV na terenie całej Polski, z wyprzedzeniem czasowym wynoszącym jeden rok. W artykule zamieszczono rezultaty analizy wstępnej i strukturalnej danych - mocy w węzłach rozważanej sieci, które są niezbędne do przeprowadzenia dalszych obliczeń prognostycznych. Następnie przedstawiono propozycję modelu prognozy oraz wyniki przeprowadzonych obliczeń i analiz.

Referat dotyczy problematyki prognozowania zapotrzebowania na miesięczne moce szczytowe dla Krajowego Systemu Elektroenergetycznego (KSE) przy warunkach ograniczających określonych długoterminowymi scenariuszami zapotrzebowania na roczną energię i roczne maksymalne zapotrzebowanie na moc. Kolejno opisano podstawy modelu matematycznego, sposób jego adaptacji, wskazano i rozważono problemy dotyczące obciążeń w miesiącach letnich, oraz opisano i zilustrowano wyniki eksperymentu obliczeniowego.

W turbulentnie zmieniającym się otoczeniu globalnym, zaostrzającej się konkurencji przedsiębiorstwa zmuszone są do podejmowania działań zwiększających efektywność funkcjonowania i doskonalenia procesów zarządzania. Analiza najlepszych praktyk biznesowych, taktyk operacyjnych, skutecznych strategii, składających się na benchmarking – może przyspieszyć własny postęp i samodoskonalenie poszczególnych przedsiębiorstw. Benchmarking wykracza poza tradycyjną analizę porównawczą; opracowywanie, raportowanie i analizowanie szeregu podstawowych wskaźników technicznych, organizacyjnych i ekonomicznych pozwala zrozumieć przyczyny występujących niedociągnięć oraz sposobów dochodzenia do rozwiązań doskonalszych. W artykule zaprezentowane zostały systemy ocen działalności przedsiębiorstw energetycznych ze wskazaniem kryteriów i mierników oceny dla potrzeb benchmarkingu.

Polski sektor wytwarzania energii elektrycznej wciąż pozostaje uzależniony od dostaw węgla. Dlatego też w procesie budowy modelu rynku energii elektrycznej powinno się uwzględnić również pewne czynniki występujące po stronie sektora dostawców paliw. W artykule przedstawiono propozycję matematycznego modelu równowagi na rynku energii elektrycznej oraz na rynku paliw. Ze względu na oligopolistyczną strukturę sektora elektroenergetycznego, przyjęto podejście Cournot z uwzględnieniem oczekiwanych zmian. Implementacja zaproponowanego w niniejszym artykule modelu w odpowiednim systemie modelowania (GAMS) umożliwi prowadzenie badań w zakresie funkcjonowania sektora wytwarzania energii elektrycznej, między innymi w zakresie szacowania potencjalnych skutków wdrożenia określonych polityk energetycznych i ekologicznych.

W artykule przedstawiono wybrane aspekty modelowania niezawodności elektrowni wiatrowych. Do odwzorowania dostępności energii pierwotnej wykorzystano histogram rozkładu prędkości wiatru oraz proces (łańcuch) Markowa. Przedstawiono metodykę tworzenia modelu niezawodności farmy wiatrowej a także przykład zastosowania dla farmy wyposażonej w turbozespoły wiatrowe Leitwind LTW77 i LTW80 oraz o określonej lokalizacji, reprezentowanej przez godzinowe prędkości wiatru dla typowego roku meteorologicznego. Zaprezentowano też przykład zastosowania modeli niezawodności elektrowni wiatrowych w obliczeniach niezawodności podsystemu wytwórczego.

Powstała stosunkowo niedawno teoria fraktalna ukazała odmienne od klasycznego podejście do opisu otaczającego nas świata. Zostały wykształcone nowe narzędzia pozwalające opisywać procesy dotąd trudne do zbadania. Analiza fraktalna jest wykorzystywana w wielu dziedzinach naukowych od biologii i medycyny poprzez geografię, a na informatyce kończąc. W artykule podjęto próbę wykorzystania pewnych elementów tej teorii, z powodzeniem stosowanych w innych dziedzinach nauki do analizy procesów związanych z generowaniem energii elektrycznej przez farmy wiatrowe. Skupiono się głównie na zbadaniu podobieństwa oraz samopodobieństwa procesów. Sprawdzano związki zachodzące między przebiegami prędkości wiatru oraz wytworzonej mocy, a wykładnikiem Hursta. Przeprowadzono badania dotyczące podobieństwa między stochastycznymi szeregami czasowymi jakimi są przebiegi prędkości wiatru oraz generowanej mocy dla danej turbiny wiatrowej. Opracowano model celem stworzenia krótkoterminowych prognoz produkcji energii elektrycznej w farmach wiatrowych. Wykorzystano podejście statystyczne, w którym głównym celem jest uchwycenie relacji między procesami (prędkość wiatru, a moc elektrowni wiatrowej).

Dane pomiarowe to informacje o wartości wielkości zmierzonej. W niniejszym artykule dane pomiarowe rozumiane są jako zmierzona wartość energii czynnej i biernej oraz dane innych wielkości fizycznych np. tg Fi, napięcia, prądy, moce itp. Opisane są również podstawowe problemy związane z obróbką oraz wiarygodnością danych pomiarowych; ich pozyskanie, weryfikowanie, substytucja itp. Jest to bardzo istotne ponieważ dla przedsiębiorstwa energetycznego sprawą kluczową jest posiadanie wiarygodnych danych.

W artykule przedstawiono trzy rozwiązania konstrukcyjne i procesowe suszarek. Podano zużycie energii potrzebnej do suszenia w zależności od zastosowanego procesu suszenia (1000, 3200 kJ/kg H2O). W pracy opisano zaprojektowaną i zbudowaną przez autorów instalację do suszenia węgla, wykorzystującą złoże fluidalne (zadanie realizowane w ramach projektu "Wstępne suszenie węgla brunatnego dla celów energetycznych" POIG.01.03.01-00-040/08-00). Przedstawiono wyniki badań eksperymentalnych dokumentujących zużycie energii elektrycznej w odniesieniu do masy wysuszonego węgla. Uzyskane wyniki porównano z danymi innych metod suszenia węgla brunatnego.

The reliability of the electrical power system depends mainly on the reliability of the subsystem of power generation and the subsystem of power transmission. What decides about the reliability of the generation system is primarily the reliability of the power units forming it. The management of routine repairs has a substantial influence on the reliability of power units. The paper discusses the reliability and repair indices of national power units, and the changes in them which took place in the years 2000-2009. Relationships were analyzed between the operation time and repair expenses of power units and their reliability and availability.

The paper presents operational characteristics of start-up and shut-down of a 30kW micro Combined Heat and Power (μ-CHP) system. The main objective of the μ-CHP unit is to introduce the novel concept of a Polymeric Electrolyte Membrane Fuel Cell based CHP (μ-CHP-PEMFC) system able to supply heating (heating and sanitary water), cooling and electricity. Whereas the plant description was provided in the previous paper (Rynek Energii 5(90) 2010), the objectives of this paper are the main aspects of the start-up and shut-down procedures which were performed in situ. The plant is composed of three main units: reformer, CO oxidizer (reactor “water gas shift” and oxidation reactor – “prox”), and PEMFC. The sequence of the start-up procedure is as follows: heating up the reformer and CO oxidizer to a temperature of 700- 800°C. A double-fuel burner is used to heat up the reformer. Then composition of the gas leaving the reformer is then checked. The outlet gas from the first part of the reformer (called syngas) contains about 5% CO, which is destructive for fuel cells such as PEM. The maximum acceptable level of CO in fuel for this category of fuel cell is approximately 25ppm. In the second part of the reformer, CO is reduced in catalytic reactions. This is the most difficult and time-consuming process due to the high sensitivity and inertia of the whole cycle. After adjusting some parameters, much time is needed to stabilize the process and check the results of the changes. After achieving the required CO levels in syngas, the control valve can be opened to feed the fuel cell and start production of combined heat and power.

The tubular type instrument (flux tube) was developed to identify boundary conditions in water wall tubes of steam boilers. The meter is constructed from a short length of eccentric tube containing four thermocouples on the fire side below the inner and outer surfaces of the tube. The fifth thermocouple is located at the rear of the tube on the casing side of the water-wall tube. First, formulas for the review factor defining the heat flux distribution on the outer surface of the flux tube were derived. The exact analytical expressions for the view factor compare very good with approximate methods for determining view factor which are used by the ANSYS software. The parameters appearing in the boundary conditions on the outer and inner surfaces of the water flux-tube: the heat flux, the heat transfer coefficient and temperature of the watersteam mixture are determined based on temperature measurements at the interior locations. Four K-type sheathed thermocouples of 1 mm in diameter, are inserted into holes, which are parallel to the tube axis. The non-linear least squares problem is solved numerically using the Levenberg–Marquardt method. The heat transfer conditions in adjacent boiler tubes have no impact on the temperature distribution in the flux tubes.